បទវិចារណកថា៖ បើអភិបាលកិច្ចកម្ពុជាស្មោកគ្រោកនោះ កម្ពុជាមិនអាចឈរនៅកំពូលតារាងក្នុងអាស៊ានឡើយ
បទវិចារណកថា៖ បើអភិបាលកិច្ចកម្ពុជាស្មោកគ្រោកនោះ កម្ពុជាមិនអាចឈរនៅកំពូលតារាងក្នុងអាស៊ានឡើយទោះបីជាស្ថានភាពពិភពលោកកំពុងជួបប្រទះនូវបញ្ហាប្រឈម និងភាពមិនប្រាកដប្រជាជាច្រើនជាពិសេសភាពតានតឹងនៃសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកគឺ ចិននិងអាមេរិក ក្តី ក៏សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅតែអាចបន្តរក្សាបានកំណើនខ្ពស់ និងរឹងមាំ ក្នុងរយៈពេលខ្លី និងមធ្យមនាពេលខាងមុខដដែល។ ភាពវិជ្ជមាននៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ ត្រូវបានវាយតម្លៃដោយអ្នកជំនាញការសេដ្ឋកិច្ចរបស់ធនាគារពិភពលោក(WB) និងធនាគារអភិវឌ្ឍអាស៊ី(ADB) ដែលជាស្ថាប័នតាមដានពីស្ថានភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសនានាជុំវិញពិភពលោក។ ផ្អែកលើរបាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារបស់ធនាគារពិភពលោកដែលបានចេញផ្សាយកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩ បានបង្ហាញថាប្រទេសកម្ពុជាសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ៧,៥ ភាគរយនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ដែលជាអត្រាកំណើនល្អជាងការរំពឹងទុកទៅទៀត ដោយមានការជំរុញមួយផ្នែកធំពីការកើនយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃការនាំចេញ និងការបន្តលូតលាស់នៃវិស័យសំណង់។ ការនាំចេញរបស់ផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និងមុខទំនិញធ្វើដំណើរ ដែលទាំងអស់នេះមានជាងពីរភាគបីនៃមុខទំនិញនាំចេញសរុប។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច៧,៥ ភាគរយនេះ ជាកំណត់ត្រាកំណើនខ្ពស់បំផុតក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ហើយកំណើននេះកើនបាន១៧,៦ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ប្រៀបធៀបជាមួយ៨,៣ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០១៧។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី វិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជាដែលផ្តោតលើផលិតកម្មតម្លៃបន្ថែមទាប និងកំណើនយឺតនៃវិស័យកាត់ដេរនៅក្នុងឆ្នាំចុងក្រោយនេះបានបង្ហាញពីភាពចាំបាច់ និងបន្ទាន់ដែលតំរូវឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលបន្តប្រកាន់យកនូវវិធានការក្នុងការកែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធ និងការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចទៅរកវិស័យកាត់ដេរដែលមានតម្លៃបន្ថែមខ្ពស់ និងវិស័យសក្តានុពលផ្សេងទៀតដើម្បីបន្តចីរភាពនៃកំណើនក្នុងរយៈពេលមធ្យម និងវែងដោយផ្អែកលើចក្ខុវិស័យអភិបាលកិច្ចល្អ។ ដូច្នេះ ហើយបានជាប្រមុខនៃរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងរំលឹកដល់មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នៅក្នុងឱកាស ដែលលោកបានអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រវិទ្យាសាស្រ្ដនគរបាល កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ កន្លងទៅថ្មីៗនេះថា ត្រូវខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នាជំរុញសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ឱ្យបន្តមានកំណើនថេរដូចឆ្នាំមុនៗតាមរយៈការធ្វើអភិបាលកិច្ចល្អឱ្យបានខ្លាំងក្លាថែមទៀត។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបញ្ជាក់ថា «បើអភិបាលកិច្ចកម្ពុជាស្មោកគ្រោកនោះសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមិនអាចឈរនៅកំពូលតារាងក្នុងចំណោមប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ដូចការវាយតម្លៃរបស់ ADB និងWB ឡើយ»។
តាមការព្យាករណ៍ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០១៩ នឹងបន្តសម្រេចបានក្នុងអត្រា ៧,១ ភាគរយ ដែលប្រហាក់ប្រហែលនិងកំណើនក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ដែរ។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (ផ ស ស) ថ្លៃបច្ចុប្បន្នកើនឡើងដល់ប្រមាណ ២៧ ២២២ លានដុល្លារអាមេរិក ខណៈ ផ ស ស សម្រាប់មនុស្សម្នាក់ត្រូវបានរំពឹងថានឹងកើនឡើងដល់ ១ ៧០៦ ដុល្លារអាមេរិក ធៀបនិង ១ ៥៦៣ ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ២០១៨។ អត្រាអតិផរណាមធ្យមប្រចាំឆ្នាំ ត្រូវបានប៉ាន់ស្មានថាស្ថិតក្នុងកំរិតអាចគ្រប់គ្រងបានក្នុងអត្រា ៣,១ ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ស្របនឹងការរំពឹងទុកនៃកំណើនយឺតនៃថ្លៃប្រេងលើទីផ្សារអន្តរជាតិ និងកំណើនយឺតជាងមុននៃថ្លៃម្ហូបអាហារ។ ចំណែកឯអត្រាប្តូរប្រាក់រៀល គឺនៅតែបន្តស្ថិតនៅក្នុងរង្វង់ ៤ ០៥០ រៀល ក្នុង១ដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០១៩។ តួលេខនេះបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់អំពីជោគជ័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងលើកកំពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ។ ជាមួយនឹងផ្លែផ្កានៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ ប្រាក់បៀវត្សអប្បបរមារបស់មន្ត្រីរាជការ និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទបានកើនឡើងដល់យ៉ាងតិច១លានរៀលក្នុងមួយខែ។ កម្មករ កម្មការិនី ក្រៅពីទទួលបាននូវប្រាក់បៀវត្សមូលដ្ឋានដ៏សមរម្យចំនួន១៧០ដុល្លារក្នុងមួយខែ ក៏នៅទទួលបាននូវអត្ថប្រយោជន៍ខាងផ្នែកគាំពារសង្គមផ្សេងៗទៀតជាច្រើនដូចជា ទី១ គោលនយោបាយសុវត្ថិភាពការងារ ដែលត្រូវទទួលបានប្រាក់សំណងនៅពេលមានគ្រោះថ្នាក់ ជាយថាហេតុក្នុងពេលបំពេញការងារ។ ទី២ ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ១២០ភាគរយ នៃប្រាក់បៀវត្សសំរាប់លំហែមាតុភាពរយៈពេល៣ខែ បន្ថែមលើប្រាក់១០០ដុល្លារ សំរាប់ការសំរាលកូនម្នាក់។ ទី៣ ការធានារ៉ាប់រងផ្នែកសុខភាពក្នុងការពិនិត្យ និងព្យាបាល។ ទី៤ ការធានារ៉ាប់រងចំណាយលើការធ្វើដំណើរសាធារណៈតាមរថយន្តក្រុង និងទី៥ ការគ្រោងផ្តល់ប្រាក់សោធននិវត្តជូនកម្មករ កម្មការិនី ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៩ ជាដើម។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក៏អាចនឹងប្រឈមនូវហានិភ័យខ្លះដែលបណ្តាលមកពីកត្តាខាងក្រៅ និងកត្តាខាងក្នុងមួយចំនួនដែលអាចនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាផងដែរ។ ដូច្នេះ ដើម្បីរក្សាឱ្យបាននូវស្ថេរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងសម្រេចឱ្យបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយចីរភាព រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលមានលោក ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី បានដាក់ឱ្យអនុវត្តនូវវិធានការគោលនយោបាយអភិបាលកិច្ចដ៏មុតស្រួចមួយចំនួនស្របតាមបាវចនា «កែទម្រង់ខាងក្នុង បង្កើនមិត្តខាងក្រៅ ក្នុងស្មារតីឯករាជ្យ» និងអនុវត្តនូវអភិក្រមទាំង៥ «ឆ្លុះកញ្ចក់ ងូតទឹក ដុសក្អែល ព្យាបាល និង វះកាត់» ឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។
សរុបមក ការអភិវឌ្ឍលើគ្រប់វិស័យ ដើម្បីជំរុញសេដ្ឋកិច្ចឱ្យមានកំណើនថេរ គឺត្រូវពឹងផ្អែកជាចំបងលើកត្តាខាងក្នុងជាចាំបាច់។ មានន័យថា នៅពេលដែលប្រទេសជាតិមានសុខសន្តិភាព ស្ថេរភាព និងសន្តិសុខសង្គម ពេញបរិបូរណ៍ នោះហើយជាឱកាសក្នុងការជំរុញការអភិវឌ្ឍដែលសមិទ្ធផលទាំងអស់នេះបានមកពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងការចូលរួមពីប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ធ្វើឱ្យសង្គមកម្ពុជាទាំងមូលមានការវិវត្តជាវិជ្ជមាន ស្របតាមនិន្នាការអភិវឌ្ឍក្នុងតំបន់ដែលនាំឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបាន និងកំពុងធ្វើសមាហរណកម្មប្រកបដោយសក្តានុពល ចូលទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចតំបន់ និងសកលលោក។ វឌ្ឍនភាពនេះបានជះឥទ្ធិពលជាវិជ្ជមានដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយជាកត្តាធំបំផុតក្នុងការរួមចំណែកដល់ការលើកកម្ពស់សិទ្ធិសេរីភាព សិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងនីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា៕
ដោយ៖ សួន ចំរើន
