ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់របស់អាមេរិក នឹងមិនបង្កឱ្យមានវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុនៅតំបន់អាស៊ីជាថ្មីទេ

ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់របស់អាមេរិក នឹងមិនបង្កឱ្យមានវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុនៅតំបន់អាស៊ីជាថ្មីទេ

ការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងខ្លាំងក្លានៅក្នុងគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុរបស់ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក ជារឿយៗតែងតែបង្កឱ្យមានសម្ពាធផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសដែលមាន សេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើន។ នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៩០ ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកបានដំឡើងអត្រាការប្រាក់ត្រៀមបង្ការទុកជាមុន ដើម្បីទប់ស្កាត់អតិផរណាដែលជាហេតុបង្កឱ្យមានវិបត្តិ «ប្រាក់ Peso» របស់ប្រទេសម៉ិកស៊ិកនៅឆ្នាំ ១៩៩៤។

នៅឆ្នាំ ២០១៣ ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកបានបង្ហាញអំពីចេតនារបស់ខ្លួនក្នុងការបង្កើនការរឹតបន្តឹងលើគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុដែលជាហេតុបង្កឱ្យមានរលកនៃការលក់ទ្រព្យសម្បត្តិទ្រង់ទ្រាយធំនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើន ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា «ស្ថានភាពអាសន្នផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ – Taper Tantrum»។

ផ្អែកលើប្រវត្តិរបស់តំបន់ គេអាចរំពឹងបានថា «អ្នកធ្វើគោលនយោបាយនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានបូក៣ (AEAN+3) ដែលរួមមានអាស៊ាន ចិន (បូករួមទាំងទីក្រុងហុងកុង), ជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូង នឹងមានការ ព្រួយបារម្ភជាពិសេស អំពីការរឹតបន្តឹងកាន់តែខ្លាំងឡើងៗរបស់ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក»។

ជាក់ស្តែង កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងកាលពីពេលថ្មីៗនេះរបស់ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកដើម្បីទប់ស្កាត់អត្រាអតិផរណាខ្ពស់បាន បង្កឱ្យមានការភ័យខ្លាចអំពីការកើតមានវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុងតំបន់ដែលមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាទៅនឹងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុអាស៊ីនៅឆ្នាំ ១៩៩៧។

ប៉ុន្តែ វិធានការរបស់ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកនឹងមិនជះឥទ្ធិពលអាក្រក់មកលើតំបន់នេះធ្ងន់ធ្ងរ ដូចអ្វីដែលបានកើតឡើងនៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៩០ នោះទេ។ បច្ចុប្បន្ន បណ្តាប្រទេសអាស៊ានបូក ៣ មានភាពរឹងមាំជាងមុន ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យការដួលរលំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដូចឆ្នាំ ១៩៩៧ មិនអាចកើតឡើងទៀតនោះទេ។

វិបត្តិឆ្នាំ ១៩៩៧ បានបង្កឡើងដោយសារការបូកបញ្ចូលគ្នានៃអតុល្យភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងការហូរចេញយ៉ាងគំហ៊ុកនៃមូលធន ដែលបង្កឡើងដោយពាក្យចចាមអារ៉ាមជុំវិញការវាយប្រហារមកលើប្រាក់បាតថៃ និងរូបិយបណ្ណផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងតំបន់។ បណ្តាប្រទេសអាស៊ីបូព៌ាបានទទួលកំណើនយ៉ាងលឿនអស់មួយរយៈពេល នៅមុនពេលកើតមានវិបត្តិនៅពេលនោះ។

កំណើននេះ មួយផ្នែកគឺបណ្តាលមកពីការហក់ឡើងនៃលំហូរចូលនៃមូលធន និងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីពីបរទេសដ៏ច្រើនលើសលប់ ក៏ប៉ុន្តែជាមួយនឹងអវត្តមាននៃបទបញ្ញត្តិនិងគោលនយោបាយដ៏រឹងមាំ។ រូបិយបណ្ណអាស៊ីភាគច្រើន នៅតែពឹងផ្អែកលើការឡើងចុះនៃអត្រាប្រាក់ដុល្លារ ខណៈដែលក្របខណ្ឌបទបញ្ញត្តិច្បាប់របស់ធនាគារ មានលក្ខណៈសាមញ្ញ ហើយមូលធនបម្រុងក៏មានកម្រិតទាប។

កំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធដ៏ខ្លាំងក្លា បានជួយឱ្យបណ្តាប្រទេសអាស៊ានបូក ៣ អាចបង្កើតឡើងវិញនូវតារាងតុល្យការ (Balance Sheet), ពង្រឹងមូលដ្ឋានគ្រឹះសេដ្ឋកិច្ច និងបង្កើតនូវក្របខណ្ឌបទបញ្ញត្តិច្បាប់ប្រកបដោយភាពរស់រវើក។ អ្នកធ្វើគោលនយោបាយរបស់តំបន់ដែលកាន់តែមានជំនាញក្នុងការគ្រប់គ្រងលើភាពមិនប្រាកដប្រជា និងវិបត្តិ បានកៀរគរបង្កើតឱ្យមានសំណាញ់សុវត្ថិភាពផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដ៏រឹងមាំ ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ ៨,៨ ទ្រីលានដុល្លារ។

បន្ថែមពីលើទុនបម្រុងបរទេសដែលមានចំនួនសរុប ៧ ទ្រីលានដុល្លារ បណ្តាប្រទេសអាស៊ានបូក ៣ នៅពេលនេះអាចពឹងផ្អែកលើផែនការដោះដូរពហុភាគី ដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងពហុភាគីនីយកម្មឈៀងម៉ៃ (Chiang Mai Initiative Multilateralization) និងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិជាដើម។

បណ្តាប្រទេសអាស៊ានបូក ៣ ភាគច្រើនដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើន មានអតិរេកគណនីចរន្តនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ ផ្ទុយទៅវិញ នៅប៉ុន្មានឆ្នាំមុនពេលវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុឆ្នាំ ១៩៩៧ បណ្តាប្រទេសដែលបានរងគ្រោះដោយវិបត្តិ មានឱនភាពគណនីចរន្តរយៈពេលវែង និងបានពឹងផ្អែកលើការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានពីបរទេស។

ប្រទេសអាស៊ាន ៤ គឺម៉ាឡេស៊ី, ហ្វីលីពីន ឥណ្ឌូណេស៊ី និងថៃ បានបន្តមានអតិរេកគណនីចរន្តអស់រយៈពេលពេល ២ ទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ លើកលែងតែឥណ្ឌូណេស៊ីមួយប៉ុណ្ណោះដែលបានជួបប្រទះនឹងឱនភាពគណនីចរន្តតិចតួចនៅពេលខ្លះ។

បន្ថែមពីលើនេះ បណ្តាធនាគារនៅក្នុងតំបន់មានដំណើរការល្អ និងមានភាពធន់ជាងពេលមុន។ ជាទូទៅ ពួកគេមានកម្រិតមូលធនល្អ និងមានទុនបម្រុងជាសាច់ប្រាក់ងាយស្រួលក្នុងកម្រិតសមល្មម ចាប់តាំងពីការអនុម័តទទួលយកបទបញ្ញត្តិទីក្រុងបាស៊ែល «Basel Regulation» នៅក្រោយវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុសកលឆ្នាំ ២០០៨។

ជាលទ្ធផលធនាគារនានាគឺកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុល្អប្រសើរ នៅមុនពេលកើតមានការរាតត្បាត ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យពួកគេអាចទាញយកចំណែកខ្លះនៃមូលធនបម្រុងមកប្រើនៅពេលចាំបាច់។ ជាងនេះទៅទៀត ទំហំទីផ្សារមូលបត្ររូបិយបណ្ណក្នុងស្រុកនៅក្នុងតំបន់អាស៊ានបូក ៣ បានកើនឡើងដល់ចំនួន ១២៣% នៃ GDP នៅឆ្នាំនេះ បើធៀបទៅនឹងចំនួន ៧៤% នៃ GDP នៅឆ្នាំ ២០០០។

ដូច្នេះ ពួកគេអាចនឹងមិនប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាវិបត្តិបំណុល ដូចអ្វីដែលបានកើតឡើងក្នុងអំឡុងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុអាស៊ីនោះទេ។ ដូចគ្នានេះដែរ លំហូរមូលធនចូលមកក្នុងតំបន់មិនបានហក់ឡើងខ្ពស់នៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ដូចដែលធ្លាប់បានកើតមាននៅមុនវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុទាំង ២ លើកនោះទេ។

នៅក្នុងទីផ្សាររបស់ប្រទេសអាស៊ាន ៤ លំហូរចេញដុលនៃមូលធននៅពេលកន្លងមកមានកម្រិតតិតួច ហើយលំហូរចូលនៃមូលធនភាគច្រើនគឺជាការវិនិយោគផ្ទាល់ដែលមានស្ថិរភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ នៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង លំហូរចូលយ៉ាងគំហុកនៃការវិនិយោគបានកើនឡើងនៅក្នុងអំឡុងពេលរាតត្បាត ដោយសារវិនិយោគិនយល់ថា «មូលបត្ររបស់កូរ៉េគឺជាទ្រព្យសម្បត្តិដែលមានសុវត្ថិភាព»។

ចំណុចចុងក្រោយគឺ «បណ្តាប្រទេសអាស៊ីបូព៌ា ជាពិសេសប្រទេសអាស៊ាន ៤ ដែលបានរងផលប៉ះពាល់ដោយវិបត្តិ បូករួមនឹងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង មិនបានអនុវត្តនូវគោលនយោបាយប្តូរប្រាក់ ដ៏តឹងរ៉ឹងដូចពេលមុន នោះទេ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យរូបិយបណ្ណរបស់ពួកគេមានភាពបត់បែនបានល្អជាងមុន និងមានភាពធន់នឹងវិបត្តិជាងមុន»។

ប្រទេសមួយចំនួនតូចដែលនៅតែពឹងផ្អែកលើការឡើងចុះនៃអត្រាប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ក៏អាចទប់ទល់បាននឹងការវាយប្រហារផងដែរ តាមរយៈការគាំពារដ៏រឹងមាំលើអត្រាប្តូរប្រាក់បរទេស និងគោលនយោបាយ សារពើពន្ធប្រកបដោយការប្រុងប្រយ័ត្ន។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភាពអន់ខ្សោយមួយចំនួនអាចនឹងនៅតែកើតមាននៅទូទាំងតំបន់។ ការរាតត្បាតនៃវីរុសកូវីដ-១៩ នៅមិនទាន់ចប់នៅឡើយ ហើយនិន្នាការងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនីមួយៗ នឹងពឹងផ្អែកលើសមត្ថភាពរបស់ពួកគេក្នុងការសម្របខ្លួន និងការចាប់យកឱកាសថ្មីៗ។

គោលនយោបាយរូបិយវត្ថុអាមេរិកអាចបង្កផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដល់ទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានបូក ៣ ហើយស្ថានភាពវិវឌ្ឍទាំងនេះអាចបង្កឱ្យមានការហូរចេញយ៉ាងគំហ៊ុកនៃការវិនិយោគដែលមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នានឹងព្រឹត្តិការណ៍នៅឆ្នាំ ២០១៣។

នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ វិនិយោគិនបានលក់ភាគហ៊ុនរបស់ពួកគេនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង និងហ្វីលីពីន និងបានកាត់បន្ថយជំហររបស់ពួកគេនៅក្នុងមូលបត្ររបស់ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី និងម៉ាឡេស៊ី។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លំហូរចេញនៃមូលធនទាំងនេះមានលក្ខណៈមិនធំដុំទេ ហើយនឹងមិនបង្កការគំរាមកំហែងដល់ស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុឡើយ។

ការហក់ងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនតាមការរំពឹងទុក ក៏នឹងរួមចំណែកដល់ការ ងើបឡើងវិញរបស់តំបន់ផងដែរ ដូចដែលធ្លាប់បានកើតឡើងនៅក្រោយវិបត្តិឆ្នាំ ១៩៩៧ និងឆ្នាំ ២០០៨។ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនត្រូវគេព្យាករថានឹងធ្លាក់ដល់កម្រិតទាបបំផុត ហើយនឹងចាប់ផ្តើមផ្តល់សន្ទុះឡើងវិញក្នុងអំឡុងឆមាសទី២ នៃឆ្នាំ ២០២២ ដោយក្នុងនោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពេញមួយឆ្នាំត្រូវគេរំពឹងថានឹងមានចំនួនប្រមាណ ៤,៨%។

ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកអាចបង្កឱ្យមានលំហូរចេញនៃមូលធនខ្លះ បូករួមនឹងការចំណាយកាន់តែខ្ពស់លើប្រាក់កម្ចីសម្រាប់បណ្តាប្រទេសអាស៊ានបូក ៣។ ប៉ុន្តែ វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពេញទំហឹងដូចឆ្នាំ ១៩៩៧ ទំនងជានឹងមិនកើតឡើងទេ ខណៈដែលតំបន់នេះបាននិងកំពុងបោះជំហានទៅមុខ៕

Project Syndicate