ប្រាក់ដុល្លារដ៏រឹងមាំ កំពុងរីករាលដាលនៅទូទាំងតំបន់អាស៊ី
ប្រាក់ដុល្លារដ៏រឹងមាំកំពុងបង្កើនសម្ពាធលើប្រទេសជាច្រើននៅជុំវិញពិភពលោក បូករួមទាំងបណ្ដាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីផងដែរ។ បណ្ដាប្រទេសអាស៊ីមានលក្ខណៈខុសៗគ្នា ហើយឥទ្ធិពលដោយផ្ទាល់ខាងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដែលបង្កឡើងដោយសារភាពរឹងមាំនៃប្រាក់ដុល្លារក៏មានលក្ខណៈខុសគ្នាដែរ។ ប្រទេសអាស៊ីមួយចំនួនកំពុងជំពាក់បំណុលជារូបិយបណ្ណបរទេសយ៉ាងច្រើន និងមានទុនបម្រុងរូបិយបណ្ណបរទេសតិចតួចនៅក្នុងដៃ។
កាលពីដើមឆ្នាំនេះ ប្រទេសស្រីលង្កាបានបរាជ័យក្នុងការទូទាត់សងនូវមូលបត្របំណុល (Bond) ហើយឥឡូវនេះ ប្រទេសនេះបាននិងកំពុងព្យាយាមរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធបំណុលបរទេសរបស់ខ្លួនឡើងវិញ។ ប្រទេសប៉ាគីស្ថានត្រូវស្វែងរកកញ្ចប់ហិរញ្ញប្បទានជាបន្ទាន់ពីមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) បន្ថែមពីលើការសន្យារបស់ប្រទេសចិន និងលោកខាងលិចក្នុងការផ្តល់ជំនួយបន្ថែមទៀត។
ប្រទេសបង់ក្លាដែសបានស្វះស្វែងរកការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានពីស្ថាប័ន IMF យ៉ាងសកម្មនៅក្នុងបរិបទនៃសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម។ ប្រទេសឡាវក៏កំពុងពឹងផ្អែកផងដែរទៅលើការលើកលែងរបស់ធនាគារគោលនយោបាយរបស់ចិន (China Policy Banks) ដើម្បីដោះស្រាយបន្ទុកបំណុលដែលមិនមាននិរន្តរភាពរបស់ខ្លួន។
បណ្ដាប្រទេសអាស៊ីជាច្រើនទៀត មានតារាងតុល្យការរូបិយបណ្ណបរទេសដ៏រឹងមាំ និងមិនបានប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យភ្លាមៗពីបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុនោះទេ។ ប្រទេសជាច្រើនអាចបន្តពឹងផ្អែកលើទីផ្សារមូលបត្ររូបិយបណ្ណក្នុងស្រុករបស់ពួកគេ ដើម្បីផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់ឱនភាពសារពើពន្ធដែលអាចជួយកាត់បន្ថយភាពងាយរងគ្រោះផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុពីការឡើងថ្លៃខ្លាំងនៃប្រាក់ដុល្លារ។
ប្រទេសឥណ្ឌាកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពអំណោយផលល្អ ជាងកាលពីអំឡុងពេលកើតមានស្ថានភាពអាសន្នផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ «Taper Tantrum ឆ្នាំ ២០១៣-២០១៤»។ នៅដើមឆ្នាំ ២០២២ ឥណ្ឌាមានទុនបម្រុង បរទេសចំនួន ៦៥០ ពាន់លានដុល្លារ ដែលបានកើនឡើងទ្វេរដងពីចំនួន ២៥០ ពាន់លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំ ២០១២។ បំណុលបរទេសធំជាងគេរបស់រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌាគឺ «ការជំពាក់ធនាគារអភិវឌ្ឍពហុភាគី» ដែលមានចំនួនសរុប ១២៥ ពាន់លានដុល្លារ។
សូមអាន តើស្ថានភាព Taper Tantrum កំពុងតែកើតមានសារជាថ្មីនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ពិតមែនដែរឬទេ?
នៅឆ្នាំ ២០២២ រដ្ឋាភិបាលថៃបានចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងទុនបម្រុងរូបិយបណ្ណបរទេសជាង ២៥០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ឬជាង ៥០% នៃ GDP ខណៈដែលប្រទេសនេះមានបំណុលបរទេសជាង ៣០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ ប្រទេសផ្សេងទៀតអាចមានចំណុចខ្លាំងច្រើនជាងនេះទៅទៀត។ ជាឧទាហរណ៍ : ភាគហ៊ុនដ៏ច្រើននៃមូលបត្របំណុលអន្តរជាតិរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ីជាប្រាក់យ៉េនជប៉ុន មានតម្លៃ ៨០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។
ភាពធន់នៃតារាងតុល្យការតែមួយមុខ នឹងមិនគ្រប់គ្រាន់នោះទេក្នុងការធានាបាននូវការការពារសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសមួយពីផលប៉ះពាល់នៃការឡើងថ្លៃប្រាក់ដុល្លារ។ សូម្បីតែប្រទេសដែលមិនសូវមានក្តីកង្វល់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ក៏កំពុងព្រួយបារម្ភផងដែរអំពីផលប៉ះពាល់ដែលបង្កឡើងដោយសារភាពទន់ខ្សោយនៃរូបិយបណ្ណ។
គិតរហូតមកទល់ពេលនេះរូបិយបណ្ណរបស់បណ្ដាប្រទេសអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីបានធ្លាក់ថ្លៃច្រើនជាងរូបិយបណ្ណរបស់បណ្ដាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់ទៅទៀត។ ជាក់ស្ដែងប្រទេសជប៉ុនដែលមានទុនបម្រុងច្រើន, មានទ្រព្យសម្បត្តិបរទេសជាច្រើន (Foreign Asset) នៅក្នុងមូលនិធិសោធននិវត្តន៍របស់រដ្ឋាភិបាល និងមានក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងជាច្រើនដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធពឹងផ្អែកលើប្រាក់ដុល្លារ បានជួបប្រទះនឹងការធ្លាក់ថ្លៃរូបិយបណ្ណយ៉ាងខ្លាំងបំផុត។ កោះតៃវ៉ាន់ និង កូរ៉េខាងត្បូង ក៏បានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងលំនាំដូចគ្នានេះដែរ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ប្រទេសឥណ្ឌា, ឥណ្ឌូណេស៊ី, ម៉ាឡេស៊ី និងថៃ បានជួបប្រទះនឹងការធ្លាក់ថ្លៃរូបិយបណ្ណតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ហើយហេតុផលនៅពីក្រោយរឿងនេះ គឺសាមញ្ញណាស់។ នៅមុនពេលប្រទេសជប៉ុនចាត់វិធានការអន្តរាគមន៍ទ្រង់ទ្រាយធំកាលពីចុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២២ បណ្ដាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាបជាងនៅតំបន់អាស៊ី មានឆន្ទៈក្នុងការការពាររូបិយបណ្ណរបស់ពួកគេ តាមរយៈការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ បូករួមនឹងការលក់ទុនបម្រុងនៅបរទេស។
ប្រទេសជប៉ុនបានធ្វើអន្តរាគមន៍ទ្រង់ទ្រាយធំកាលពីខែកញ្ញានិងខែតុលា ខណៈដែលបច្ចុប្បន្ននេះ កូរ៉េខាងត្បូងកំពុងមានការព្រួយបារម្ភថា «ប្រាក់វ៉ុនអាចធ្លាក់ថ្លៃខ្លាំងជ្រុលពេក» ហេតុដូច្នេះហើយ ប្រទេសនេះកំពុងព្យាយាមចូលរួមជាមួយប្រទេសជប៉ុនក្នុងការទទួលបានការដោះដូរប្រាក់បម្រុងជាមួយធនាគារកណ្ដាលអាមេរិកដើម្បីបំពេញតម្រូវការសាច់ប្រាក់ងាយស្រួលជាប្រាក់ដុល្លារនៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួន។
បើទោះបីជាបច្ចុប្បន្ននេះ ប្រាក់ដុល្លារបានធ្លាក់ចុះពីតម្លៃដ៏ខ្ពស់កាលពីខែតុលាហើយក៏ដោយ ក៏បណ្ដាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីនៅតែបន្តប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យជាច្រើនដដែល ដោយក្នុងនោះ ហានិភ័យទី១ គឺ «បណ្ដាប្រទេសមួយចំនួនអាចប៉ាន់ស្មានខុសពីកម្លាំងនៃតារាងតុល្យការរបស់ពួកគេ ហើយអាចនឹងលក់ទុនបម្រុងបរទេសរបស់ពួកគេច្រើនហួសហេតុពេក»។
គោលការណ៍ជាមូលដ្ឋានគឺថា «ផលប៉ះពាល់ជាបណ្តោះអាសន្នអាចត្រូវបានដោះស្រាយតាមរយៈការខ្ចីបុល ឬការលក់ទុនបម្រុងនៅបរទេស ខណៈដែលផលប៉ះពាល់អចិន្រ្តៃយ៍នឹងតម្រូវឱ្យមានការកែសម្រួលអត្រាការប្រាក់»។ កាលណាតម្លៃថាមពលនៅក្នុងពិភពលោកនៅតែស្ថិតក្នុងកម្រិតខ្ពស់ ហើយប្រាក់ដុល្លារនៅតែបន្តមានភាពរឹងមាំ ប្រទេសនានានឹងត្រូវជួបប្រទះនឹងការពិបាកកាន់តែខ្លាំងក្នុងការចៀសវាងពីការដំឡើងអត្រាការប្រាក់។
ហានិភ័យទី២ គឺ «លទ្ធភាពនៃការអាចកើតមានវិបត្តិបន្ថែមទៀតនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន»។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ជប៉ុនក្នុងការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ថ្លៃនៃប្រាក់យ៉េនតាមរយៈការធ្វើអន្តរាគមន៍ អាចនឹងបរាជ័យ។ ភាពទន់ខ្សោយនៃប្រាក់យ៉េន និងអតិផរណាលើទំនិញនាំចូល អាចបង្ខំឱ្យធនាគារកណ្តាលជប៉ុនបោះបង់ចោលនូវគោលនយោបាយ «គ្រប់គ្រងខ្សែកោងទិន្នផល» (Yield curve control) ហើយការឡើងថ្លៃនៃសញ្ញាបណ្ណរបស់រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនសម្រាប់រយៈពេលវែង អាចជំរុញឱ្យមានការដំឡើងអត្រាការប្រាក់នៅទូទាំងពិភពលោក។
ប្រទេសជាច្រើនដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើនអាចត្រូវដំឡើងអត្រាការប្រាក់នៅក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគេដើម្បីបញ្ចៀសបញ្ហាអតិផរណា និងដើម្បីកាត់បន្ថយសម្ពាធលើការឧបត្ថម្ភធនសារពើពន្ធ។ វិធានការនេះអាចនឹងបង្កឱ្យមាន «សង្រ្គាមរូបិយបណ្ណ»។
ហានិភ័យទី៣ គឺ «វិបត្តិរូបិយបណ្ណនៅក្នុងប្រទេសចិន»។ អស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ ប្រទេសចិនបានពឹងផ្អែកជាចម្បងលើសញ្ញាដែលត្រូវបានបញ្ជូនមកជាប្រចាំថ្ងៃដោយធនាគារប្រជាជនចិនដើម្បីគ្រប់គ្រងតម្លៃនៃប្រាក់យ័ន។
រហូតមកដល់ពេលនេះ សម្ពាធដែលបានកើតឡើងលើប្រទេសចិនហាក់ដូចជាកំពុងស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រង។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិននៅតែមានសភាពទន់ខ្សោយ នោះរូបិយបណ្ណរបស់ប្រទេសនេះអាចនឹងបន្តធ្លាក់ថ្លៃ ទាំងធៀបជាមួយនឹងប្រាក់ដុល្លារ និងធៀបជាមួយនឹងរូបិយបណ្ណរបស់ដៃគូពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួនផ្សេងៗទៀត។ ករណីនេះនឹងបង្ហាញថា «សមត្ថភាពរបស់ចិនក្នុងការបញ្ចៀសពីការជាប់គាំងរយៈ ពេលយូរ នៅមានកម្រិត»។
ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍជាច្រើនមិនសូវជួបប្រទះនឹងភាពងាយរងគ្រោះពីវិបត្តិ ដូចគ្នានឹងពេលកើតមានវិបត្តិកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៧ នោះទេ។ ប៉ុន្តែវានឹងមានតែប្រទេសមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះដែលនឹងអាចគេចផុតពីការរងគ្រោះដោយសារការឡើងថ្លៃនៃប្រាក់ដុល្លារបច្ចុប្បន្ន។ ការហក់ឡើងយ៉ាងខ្ពស់នៃតម្លៃរូបិយបណ្ណជាច្រើន ដែលនឹងបង្កើនការដាក់បន្ទុកកាន់តែធ្ងន់ទៅលើបំណុលដែលមានស្រាប់ និងបង្កភាពស្មុគស្មាញកាន់តែខ្លាំងដល់ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបញ្ហាអតិផរណាជាសកល នឹងនៅតែជាហានិភ័យដ៏ជាក់ស្តែងបំផុត៕
East Asia Forum