ទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន៖ កម្ពុជា ជារដ្ឋឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋ
លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងដំណើរបំពេញបេសកកម្ម នៅកម្ពុជាអំឡុងពីថ្ងៃទី២៩ ខែមេសា ដល់ថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩ បានសម្តែងការអបអរជាមួយនឹងសមិទ្ធផលថ្មីៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ទាក់ទងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។ ទោះយ៉ាងនេះក្តី លោកស្រីបានលើកពីបញ្ហាខ្លះទាក់ទងទៅនឹងការសម្រេចរបស់តុលាការកម្ពុជា ដោយមិនអនុញ្ញាតឲ្យលោកស្រី ចូលជួបលោក កឹម សុខា អតីតប្រធានគណបក្សប្រឆាំង។
ក្រោយជំនួបជាមួយគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃអង្គារ៍ដើមសប្តាហ៍នេះ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត បាននិយាយថា ក្នុងនាមជាមន្ដ្រីជំនាញដែលតែងតាំងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ លោកស្រីគួរត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យជួបគ្រប់ភាគីទាំងអស់ រួមទាំងលោក កឹម សុខា ផងដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែចៅក្រមស៊ើបសួរបានបញ្ជាក់ច្បាស់ហើយថា សំណុំរឿងរបស់លោក កឹម សុខា នេះ កំពុងស្ថិតនៅក្នុងនីតិវិធីស៊ើបអង្កេតនៅឡើយ។ ហើយបើផ្អែកទៅលើនីតិវិធីច្បាប់ គឺចៅក្រមស៊ើបសួរមានឆន្ទានុសិទ្ធិឲ្យជួប ឬមិនឱ្យជួប ដោយសារករណីនេះ ស្ថិតនៅក្នុងដំណើរការនៃការស៊ើបសួរ។
ជាគោលការណ៍ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ពិតជាមិនអាចយកតែមជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ មកគ្របសង្កត់លើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជាបានឡើយ ព្រោះប្រទេសកម្ពុជា ជារដ្ឋអធិបតេយ្យ ឯករាជ្យ និងនីតិរដ្ឋ។ ម្យ៉ាង ការចុះមកបំពេញបេសកកម្មរបស់លោកស្រីនៅកម្ពុជានេះ ក៏ស្ថិតនៅក្នុងក្របខណ្ឌរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែរ។ តែបើលោកស្រីយល់ថា ខ្លួនអាចជួបលោក កឹម សុខា ដែលតុលាការកម្ពុជាមិនអនុញ្ញាតឲ្យជួបនោះ គឺជាការជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា ហើយក្នុងនាមជារដ្ឋអធិបតេយ្យមួយ កម្ពុជាមិនអាចទទួលយកបានទេ។
ត្បិតថា កម្ពុជា ជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិក៏ពិតមែន តែមិនមែនមានន័យថា អាចឲ្យប្រទេសដទៃ ឬមន្ត្រីណាម្នាក់ក្នុងស្ថាប័នអន្តរជាតិណាមួយ រាប់ទាំងអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិផង មកជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនបានឡើយ។ ដូចនេះ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត គួរតែគោរពច្បាប់ ក៏ដូចជាកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជាផង មិនអាចធ្វើអ្វីៗទៅតាមមហិច្ឆតារបស់ខ្លួនដែលចង់បាននោះទេ ហើយក៏ត្រូវគោរពច្បាប់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ។
ទោះយ៉ាងណានៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិរូបនេះនៅកម្ពុជានាពេលនេះ បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង និងការវិវត្តជាវិជ្ជមាននានា ពិសេសទាក់ទងការងារជំនួយការងារផ្នែកច្បាប់ និងបានអបអរសាទរនូវការបង្កើតយន្តការថ្មីមួយទៀត គឺក្រុមមេធាវីស្ម័គ្រចិត្តរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីដែលជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសស្ត្រីដែលក្រីក្រនៅកម្ពុជា។
សង្ឃឹមថា វត្តមានជាថ្មីរបស់លោកស្រី រ៉ូណាស្មីត មកកម្ពុជានាពេលនេះ គឺមិនមែនជាការមកបង្គាប់បញ្ជាម្ចាស់ប្រទេសណាមួយនោះទេ។ ការវាយតម្លៃ និងការរិៈគន់ប្រកបដោយការស្ថាបនា គឺជាប្រធានបទសំខាន់សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាបន្ត ដើម្បីឈានទៅរកកិច្ចអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចិរភាព។ ផ្ទុយទៅវិញ ការចេញរបាយការណ៍ដែលមានរបៀបវារៈនយោបាយនៅពីក្រោយ ដោយគ្មានកិច្ចពិភាក្សា និងការពន្យល់គ្នាទៅវិញទៅមក វានឹងអាចឈានទៅរកការប្រឈមដាក់គ្នា ដែលជារនាំងដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍ។
ជាការកត់សម្គាល់ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ព្រមទាំងមានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ក្នុងការលើកស្ទួយស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងផ្អែកលើគោលការណ៍នីតិរដ្ឋ៕
ដោយៈ សុខ សុវណ្ណ