ទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន៖ បើគ្មាន EBA ក៏កម្ពុជាមិនបានបាត់បង់ទីផ្សារនៅអឺរ៉ុបដែរ!
ទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន៖ បើគ្មាន EBA ក៏កម្ពុជាមិនបានបាត់បង់ទីផ្សារនៅអឺរ៉ុបដែរ!ដោយគ្មានរឿងអ្វីត្រូវបំភិតបំភ័យប្រជាជនកម្ពុជាតទៅ ទៀត ក្រុមប្រឆាំងដែលរត់ចោលស្រុកខិតខំបំប៉ោងសម្លេងរឿងបញ្ហាពីការគំរាមដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះ GSP របស់អាមេរិក និងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្នែកពាណិជ្ជកម្មហៅកាត់ថា EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុប ដដែលៗ បើទោះបីជារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានឆ្លើយតបយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ និងបញ្ជាក់នូវភស្តុតាងច្បាស់លាស់ អំពីអ្វីដែលខាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ព្រួយបារម្ភពីការដើរថយក្រោយខាងផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនោះក្តី។
ការបំផ្លើសនេះ ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋមើលឃើញថាវាគ្រាន់តែជាលេសនៃការចង់ឱ្យសហគមន៍អឺរ៉ុប និងអាមេរិកជួយប្រោសខ្មោចអតីតបក្សប្រឆាំងឱ្យមានជីវិតឡើងវិញ និងដើម្បីចងភ្ជាប់អំពើល្មើសច្បាប់របស់ក្រុមប្រឆាំង ទៅនឹងការដោះដូរកុំឱ្យមានការអនុវត្តច្បាប់ទៅ លើពួកគេតែប៉ុណ្ណោះ។ អ្វីដែលខាងអឺរ៉ុប និងអាមេរិកលើកឡើងអំពីបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជានោះ គឺវាមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីស្ថានភាពពិតជាក់ស្តែងនៅកម្ពុជាឡើយ ហើយវាពិតជារឿងដ៏អយុត្តិធម៌បំផុតសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ដោយហេតុថាគេអាចក្រឡេកមើល និងប្រៀបធៀបអំពីរឿងនេះ (ប្រជាធិបតេយ្យ-សិទ្ធិមនុស្ស) នៅប្រទេសកម្ពុជាទៅនិងប្រទេសជិតខាងរបស់កម្ពុជា ទាំងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ទាំងគោលនយោបាយទីផ្សារ និងកិច្ចការបរទេស ជាដើម។ល។ គឺអាចបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់អំពីជំហរនិងស្ថានភាពនៃសេរីភាពខាងនយោបាយ និងសិទ្ធិមនុស្សនេះយ៉ាងពិតប្រាកដ។ សហគមន៍អឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏គួរតែមើលឱ្យឃើញអំពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលផងដែរក្នុងការស្តារនិងអនុវត្តនូវបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនេះ ហើយក៏គួរតែទទួលស្គាល់នូវការរីកចម្រើនដែលកំពុងមាន ដែលក្នុងនោះក៏មានការចូលរួមពីអឺរ៉ុប និងអាមេរិក អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំនោះផងដែរ ដូច្នេះគេមិនត្រូវលើកយកបញ្ហាតូចមួយរបស់គណបក្សមួយដែលប្រព្រឹត្តល្មើសច្បាប់ មកធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំងដើម្បីបំផ្លាញសមិទ្ធិផល និងផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជនភាគច្រើននោះទេ។
ជាក់ស្តែង ប្រទេសវៀតណាមនៅតែជាប្រទេសកុម្មុយនីស្ត ដែលមានប្រព័ន្ធឯកបក្ស។ តើវៀតណាមមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សល្អជាងកម្ពុជាទៅទៀតឬ? មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះសហភាពអឺរ៉ុប បានចរចាធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយប្រទេសវៀតណាមកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២ទៀតផង។ សូមកុំនិយាយពី ប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិមនុស្សតទៅទៀត វាគ្រាន់តែជាលេស ដើម្បីបម្រើបេសកកម្មជាគោលដៅពួកអ្នកប៉ុណ្ណោះ។
រឿងរបស់អតីតគណបក្សដែលត្រូវបានរំលាយដោយតុលាការកំពូល តាមការពិតវាមិនមែនជារឿងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ឬបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនោះទេ តែវាជារឿងនៃការអនុវត្តច្បាប់សុទ្ធសាធ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងក្រុមអតីតមេដឹកនាំ និងមន្ត្រីអតីតបក្សប្រឆាំង ដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើខុសច្បាប់ក្នុងបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេស ហើយដែលពួកគេបានសារភាពដោយខ្លួនឯងម្តងហើយម្តងទៀតនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលស្និតនិងពួកគេ និងបានយកផែនការនៃការផ្លាស់ប្តូររបបមិនតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនោះមកអនុវត្តជាក់ស្តែងនៅក្នុងនយោបាយនៅកម្ពុជា។
ការបំប៉ោងរឿងបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ គឺក្រុមប្រឆាំងគ្រាន់តែចង់ភ្ជាប់អំពើខុសច្បាប់របស់ពួកគេទៅនឹងការដោះដូរកុំឱ្យមានការអនុវត្តច្បាប់ទៅលើពួកគេប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះហើយបានជាពួកគេតែងលើកដដែលជាដដែលថា បើគ្មានអតីតគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ បើអត់ព្រមដោះលែង កឹម សុខា និងអតីតថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គេទាំងអស់បានធ្វើសកម្មភាពឡើងវិញដូចពីដើមទេ គឺសហភាពអឺរ៉ុបនិងសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងដាក់ទណ្ឌកម្ម EBA ឬ GSP មិនខាន។ ប៉ុន្តែ ក្រុមប្រឆាំងទាំងនោះត្រូវយល់ថា អតីតគណបក្សប្រឆាំងដែលតុលាការកំពូលបានរំលាយទៅហើយនោះ គឺជាគណបក្សដែលបានប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ ហើយសូមកុំដេកយល់សប្តិថាបក្សខ្មោចនោះជាបក្សតួឯក មិនអាចអត់មានបក្សនេះបាន និងក៏មិនអាចរស់ឡើងវិញបានឡើយ។ ក្រៅពីគណបក្សមួយនេះ គឺនៅមានគណបក្សជាច្រើនទៀតដែលកំពុងធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនៅកម្ពុជា។
សម្រាប់ការបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៦កន្លងទៅ គឺមានគណបក្សចូលរួមប្រកួតប្រជែងរហូតដល់២០គណបក្សឯណោះ ហើយគណបក្សនីមួយៗសុទ្ធតែទទួលបានសម្លេងគាំទ្រពីសមាជិកគណបក្សរបស់ខ្លួនទាំងអស់ ហើយក្នុងពេលខាងមុខនេះក៏នឹងមានអ្នកនយោបាយដែល
ជាអតីតសមាជិកបក្សប្រឆាំងដែលទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញបង្កើតគណបក្សថ្មីៗ ដើម្បីចូលរួមធ្វើសកម្មភាពនយោបាយសម្រាប់ត្រៀមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៧ផងដែរ។ នេះមានន័យថាលំហរប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស មិនមានការរួមតូច ឬមិនមែនជាការគួរឱ្យព្រួយបារម្ភដូចការចោទប្រកាន់នោះឡើយ។
ជារួម សម្លេងបំភិតបំភ័យពលរដ្ឋកម្ពុជាលើបញ្ហាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA របស់ក្រុមប្រឆាំងគឺពិតជាគ្មានន័យនោះឡើយ ព្រោះថាប្រសិនបើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBAអាចនឹងត្រូវបាត់បង់ ឬក៏នឹងត្រូវព្យួរ ក៏មិនមែនមានន័យថា កម្ពុជាបាត់បង់ទីផ្សារលក់ទំនិញ មិនអាចនាំទំនិញទៅលក់នៅអឺរ៉ុបនោះដែរ គឺគ្រាន់តែត្រូវបង់ពន្ធនាំចូលប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនេះប្រជាជនអឺរ៉ុបក៏ត្រូវទិញទំនិញដែលពួកគេធ្លាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងតម្លៃថោកនោះក៏ត្រូវមានតម្លៃថ្លៃជាងមុនផងដែរ។ ជាងនេះទៀត និរន្តរភាពនៃស្ថាប័ននានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នៅតែមានដំណើរការជាធម្មតា។ កម្មករ កម្មការិនី មន្ត្រីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ នៅតែមានការងារធ្វើ និងទទួលបាននូវប្រាក់ខែ និងអត្ថប្រយោជន៍សង្គមនានា ជាធម្មតា ហើយជាពិសេសស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិរបស់ធនាគារពិភពលោក (WB) នៅតែវាយតម្លៃថាទីផ្សារនៃអចលនៈទ្រព្យនៅកម្ពុជានៅតែមានកំណើនដដែល មិនដូចការឃោសនាបំភិតបំភ័យរបស់ក្រុមប្រឆាំងផ្កាប់មុខ រត់ចោលស្រុកស្រែកនោះទេ។
ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវចងចាំថា «បើគ្មាន EBA ក៏កម្ពុជាមិនបានបាត់បង់ទីផ្សារនៅអឺរ៉ុបដែរ គឺយើងនៅតែអាចនាំទំនិញទៅលក់នៅទីផ្សារអឺរ៉ុបដដែល»៕
ដោយ៖ យី វិត (ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅខេត្តសៀមរាប)
