បញ្ហាប្រឈមទាក់ទងនឹងអត្រាប្តូរប្រាក់របស់ចិន
តម្លៃនៃប្រាក់យ័ន (Renminbi) ធ្លាប់ត្រូវបានគេលើកយកមកជជែកដេញដោលយ៉ាងក្តៅគគុក ពាក់ព័ន្ធនឹងអតុល្យភាពនៃតម្លៃរូបិយបណ្ណអន្តរជាតិ។ បើទោះបីជាមនុស្សមួយចំនួនបានលើកឡើងថា «តម្លៃរបស់ប្រាក់យ័នបានធ្លាក់ចុះទាប និងបានជំរុញឱ្យមានការដំឡើងថ្លៃ» ក៏ដោយ ក៏ធនាគារប្រជាជនចិន (PBOC) បានបន្តទទូចឱ្យមានការរក្សាតម្លៃពិតប្រាកដរបស់រូបិយបណ្ណជាតិរបស់ខ្លួនធៀបនឹងប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ក្តីបារម្ភរបស់ប្រទេសចិនដែលថា «រូបិយបណ្ណរបស់ខ្លួននឹងឡើងថ្លៃខ្លាំងជ្រុល» ត្រូវបានជំនួសវិញដោយសារការភ័យខ្លាចអំពីការដាំក្បាលចុះយ៉ាងគំហ៊ុក។ ទោះបីជាប្រទេសចិននៅតែអាចរក្សាបាននូវអតិរេកគណនីចរន្តរបស់ខ្លួនក៏ដោយ ក៏លំហូរចេញនៃមូលធនបានធ្វើឱ្យអត្រាប្តូរប្រាក់របស់ចិនត្រូវស្ថិតនៅក្រោមសម្ពាធនៃការធ្លាក់ចុះជាញឹកញាប់ បើគិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៥ មក។
ប្រភពនៃសម្ពាធនេះអាចបែងចែកជា ៣ប្រភេទធំៗ ដោយផ្អែកលើកត្តាជំរុញលំហូរចេញមូលធនដែលរួមមាន ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុកកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺន, កត្តាមិនមែនសេដ្ឋកិច្ច និងការផ្ទេរទុនពីទីផ្សារមួយទៅទីផ្សារមួយ ដើម្បីឆ្លៀតយកចំណេញ (Arbitrage)។
នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ខណៈពេលដែលទីផ្សារភាគហ៊ុនបានធ្លាក់ថ្លៃ និងបានបង្កឱ្យមានភាពច្របូកច្របល់នៅក្នុងទីផ្សារអស់រយៈពេលជាច្រើនខែ បូករួមនឹងការបាត់បង់សន្ទុះនៃកំណើន GDP ធនាគារប្រជាជនចិន (PBOC) បានដាក់ចេញនូវវិធានការថ្មីមួយដែលបាននាំមកនូវការកំណត់អត្រាសមភាព (Parity Rate) នៃប្រាក់យ័នធៀបនឹងប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកដើម្បីធ្វើឱ្យអត្រាប្តូរប្រាក់យ័នកាន់តែមានភាពបត់បែន។
វិធានការនេះបានបង្កឱ្យមានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហ៊ុកនៃប្រាក់យ័ន។ ព្រមជាមួយនោះ មូលធនបានចាប់ផ្តើមហូរចេញពីប្រទេសចិន និងបានបន្តហូរចេញរហូតដល់ចុងឆ្នាំ ២០១៦។ ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រាក់យ័នឡើងថ្លៃវិញ ធនាគារប្រជាជនចិន (PBOC) បានដកទុនបម្រុងរូបិយបណ្ណបរទេសរបស់ខ្លួនប្រមាណ ១ ទ្រីលានដុល្លារនៅក្នុងអំឡុងពេលនោះ។
ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ កត្តាមិនមែនសេដ្ឋកិច្ច ជាពិសេសគឺការកើនឡើងនូវភាពតានតឹងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកបានក្លាយជាកត្តាជំរុញដ៏សំខាន់ដែលបង្កឱ្យមានលំហូរចេញនៃមូលធន។ ចាប់ពីខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ ដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ អត្រាប្តូរប្រាក់យ័នបានប្រែប្រួលយ៉ាងខ្លាំងដែលបានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការផ្លាស់ប្តូរនៃភាពតានតឹងរវាងចិននិងអាមេរិក។ នៅអំឡុងពេលនោះ អត្រាប្តូរប្រាក់យ័នបានធ្លាក់ចុះក្រោម ៧ យ័នក្នុងមួយដុល្លារ។
ការកើនឡើងនូវសម្ពាធដែលនាំមកនូវការធ្លាក់ថ្លៃនៃប្រាក់យ័នកាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានចាប់ផ្តើមនៅក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២២ ដោយក្នុងនោះតម្លៃប្រាក់យ័នធៀបនឹងប្រាក់ដុល្លារបានធ្លាក់ចុះដល់អត្រាមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។ កត្តាចម្បងដែលនាំមកនូវការធ្លាក់ចុះនេះគឺ «ការផ្ទេរទុនពីទីផ្សារមួយទៅទីផ្សារមួយដើម្បីឆ្លៀតយកចំណេញ (Arbitrage)» ដោយក្នុងនោះអ្នកវិនិយោគកំពុងបានព្យាយាមទាញផលប្រយោជន៍ពីគម្លាតខុសគ្នានៃអត្រាការប្រាក់រវាងប្រាក់យ័ន និងប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក។
ភស្តុតាងមិនជាក់ច្បាស់មួយបានបង្ហាញថា «ការហូរចេញនៃមូលធនក៏អាចដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងករណីនេះផងដែរ»។ កាលពីមុន នៅពេលណាដែលអត្រាប្តូរប្រាក់យ័នធៀបនឹងប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកឈានជិតដល់កម្រិត ៧ យ័ន អ្នកសេដ្ឋកិច្ចមួយចំនួននឹងចេញមកព្រមានថា «ការដួលរលំនៃសេដ្ឋកិច្ចអាចនឹងកើតឡើងនៅក្នុងពេលឆាប់ៗ ប្រសិនបើកម្រិតនេះមិនមែនកើតឡើងដោយឯកឯង»។
នៅលើកនេះ បើទោះបីជាមានការព្រួយបារម្ភក៏ដោយ ក៏ធនាគារប្រជាជនចិន (PBOC) នៅតែប្រកាន់ខ្ជាប់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់នូវការបដិសេធការធ្វើអន្តរាគមន៍។ ការឆ្លើយតបរបស់ធនាគារប្រជាជនចិន (PBOC) ចំពោះការធ្លាក់ថ្លៃនៃប្រាក់យ័ននៅពេលចុងក្រោយបង្អស់ បានទទួលនូវការកោតសរសើរជាពិសេស។ អ្នកបង្កើតគោលនយោបាយរបស់ចិនបានបន្ទាបសមាមាត្រនៃតម្រូវការនៃទុនបម្រុងបរទេសសម្រាប់ធនាគារ និងបាន បញ្ចុះបញ្ចូលធនាគារពាណិជ្ជឱ្យគាំទ្រប្រាក់យ័នតាមរយៈវិធីសាស្ត្រឆ្លាតវៃជាច្រើន។
ប៉ុន្តែពួកគេមិនបានធ្វើអន្តរាគមន៍សំខាន់ៗនៅក្នុងទីផ្សារប្តូរប្រាក់បរទេសនោះទេ។ មនុស្សមួយចំនួនអាចនឹងជំទាស់នឹងការលើកឡើងនេះ ដោយអាចនឹងចង្អុលទៅកាន់របាយការណ៍ដែលថា «ធនាគារប្រជាជនចិន (PBOC) បានលក់បណ្ណបំណុលរតនាគារអាមេរិកចំនួន ១០០ ពាន់លានដុល្លារនៅក្នុងឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំ ២០២២»។ ប៉ុន្តែបើទោះបីជារបាយការណ៍នេះជាការពិតក៏ដោយ ក៏វាមិនមែនជាការធ្វើអន្តរាគមន៍នៅក្នុងទីផ្សាររូបិយបណ្ណនោះទេ។
ប៉ុន្តែវាគឺជាផ្នែកមួយនៃផែនការរយៈពេលវែងរបស់ធនាគារប្រជាជនចិន (PBOC) ក្នុងការធ្វើពិពិធកម្មទុនបម្រុងប្តូររូបិយបណ្ណបរទេសរបស់ប្រទេសចិន ឬដូចអ្វីដែលសេដ្ឋវិទូចិនមួយចំនួនបានលើកឡើងថា «វាអាចជាផ្នែកមួយនៃលទ្ធផលដែលទទួលបានមកពីការវាយតម្លៃឡើងវិញលើសញ្ញាបណ្ណរបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សម្ពាធពីខាងក្រៅលើប្រាក់យ័នបាននិងកំពុងធ្លាក់ចុះ ដោយមួយផ្នែកគឺបណ្តាលមកពីការវិវឌ្ឍនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលនោះគឺ «អតិផរណាបានបន្តធ្លាក់ចុះក្នុងរយៈពេល ៤ខែជាប់ៗគ្នា»។ ដោយសារតែអតិផរណាក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះគឺជាផលប៉ះពាល់ដែលកើតចេញវិបត្តិតម្រូវការនិងការផ្គត់ផ្គង់ ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់តែមួយមុខនឹងមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាបាននោះឡើយ។
អ្វីដែលពួកគេអាចធ្វើបានគឺ «ការបង្អាក់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច» ដែលនឹងធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលកំពុងជួបហានិភ័យរួចស្រេចទៅហើយ អាចបន្តឈានទៅរកភាពជាប់គាំងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ (Stagflation)។ ដោយមើលឃើញអំពីបញ្ហានេះ ឥឡូវនេះធនាគារកណ្ដាលអាមេរិកហាក់ដូចជាកំពុងបន្ទន់ជំហរដ៏រឹងទទឹងរបស់ខ្លួនទាក់ទងនឹងបញ្ហាអតិផរណា។
ជាក់ស្តែងនៅ ក្នុងកិច្ចប្រជុំដើម្បីកំណត់គោលនយោបាយចុងក្រោយរបស់ខ្លួននៅឆ្នាំ ២០២២ នេះ ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកបានដំឡើងអត្រាការប្រាក់មូលដ្ឋានត្រឹមតែ ០,៥% ប៉ុណ្ណោះ។ ខណៈពេលដែលការរំពឹងទុកផ្នែកទីផ្សារស្តីពីការដំឡើងអត្រាការប្រាក់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានថយចុះ សម្ពាធមកលើប្រាក់យ័នចិនក៏អាចថយចុះដូចគ្នា។
ប៉ុន្តែតម្លៃនៃប្រាក់យ័នមិនមែនអាស្រ័យលើការសម្រេចចិត្តរបស់ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកនោះទេ។ រូបិយបណ្ណនេះអាចរក្សាបាននូវភាពរឹងមាំជាមូលដ្ឋាន និងបានចាក់ឫសយ៉ាងជ្រៅនៅក្នុងទំនុកចិត្តលើទីផ្សារនៃសេដ្ឋកិច្ចចិន។ នៅពេលនេះ ការធ្លាក់ថ្លៃនៃប្រាក់យ័នមិនបានបង្កឱ្យមានការភ័យស្លន់ស្លោរនៅក្នុងទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុរបស់ប្រទេសចិននោះទេ ដែលជាការឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីភាពចាស់ទុំរបស់អ្នកវិនិយោគចិន និងទីផ្សារចិន។
ប្រសិនបើកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនអាចស្ទុះងើបឡើងវិញយ៉ាងខ្លាំងនៅឆ្នាំ ២០២៣ នោះលំហូរចេញនៃមូលធនសុទ្ធនឹងថយចុះ ឬអាចហូរចូលត្រឡប់មកវិញដែលនឹងផ្តល់នូវការគាំទ្របន្ថែមទៀតដល់ប្រាក់យ័ន។ ការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលចិនក្នុងការបោះបង់ចោលនូវគោលនយោបាយ «Zero Covid» អាចនឹងធ្វើឱ្យសេណារីយ៉ូនេះក្លាយជាការពិត ដោយសារតែគោលនយោបាយនេះបានបង្កជាឧបសគ្គដ៏ធំចំពោះការអនុវត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនូវគោលនយោបាយសារពើពន្ធ និងគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ។
ជាលទ្ធផល វាអាចនាំមកនូវការកើនឡើងនៃអត្រាកំណើនដែលអាចខ្ពស់ជាងការព្យាករកាលពីពេលមុនទៅទៀត។ ប៉ុន្តែបើទោះបីជាការទិញទំនិញពីសំណាក់ប្រជាជនចិនអាចនឹងស្ទុះងើបឡើងវិញនៅពេលអនាគតដ៏ខ្លីក៏ដោយ ក៏ខ្សែច្រវ៉ាក់ផ្គត់ផ្គង់អាចនឹងត្រូវចំណាយពេលយូរជាងការរំពឹងទុកក្នុងការស្តារឡើងវិញ។ ជាលទ្ធផល អត្រាអតិផរណាអាចនឹងបន្តកើនឡើងនៅឆ្នាំ ២០២៣។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ ធនាគារប្រជាជនចិន PBOC ប្រហែលជាត្រូវបន្ថយអត្រាការប្រាក់ដើម្បីជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ការខកខានក្នុងការរក្សាតុល្យភាពឱ្យបានសមស្របរវាងគោលនយោបាយប្រឆាំងអតិផរណា និងគោលនយោបាយគាំទ្រកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ព្រមទាំងកំហុសឆ្គងដែលអាចកើតមាននៅក្នុងការពង្រីកគោលនយោបាយសារពើពន្ធនិងរូបិយវត្ថុ អាចនឹងជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់អត្រាប្តូរប្រាក់យ័ន។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ធនាគារប្រជាជនចិន (PBOC) អាចនឹងធ្វើកិច្ចការបានយ៉ាងល្អ តាមរយៈការបញ្ចៀសការធ្វេសប្រហែសឱ្យបានច្រើនបំផុត, ការអនុញ្ញាតឱ្យអត្រាប្តូរប្រាក់ដើរតួនាទីជាអ្នករក្សាស្ថិរភាពដោយស្វ័យប្រវត្តិ ទន្ទឹមនឹងការរក្សាទុកនូវវិធានការគ្រប់គ្រងមូលធនជាមធ្យោបាយចុងក្រោយបង្អស់។ និយាយម្យ៉ាងទៀត រដ្ឋាភិបាលចិនគួរតែផ្តោតលើកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ហើយទុកឱ្យទីផ្សារជាអ្នកថែរក្សាប្រាក់យ័នជំនួសវិញ៕
Project Syndicate