លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ប្រាយុទ្ធ រួចផុតពីបញ្ហាប្រឈម ប៉ុន្តែតើនេះជាការបើកផ្លូវឲ្យលោកថាក់ស៊ីន វិលចូលស្រុកវិញឬទេ?
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ប្រាយុទ្ធ រួចផុតពីបញ្ហាប្រឈម ប៉ុន្តែតើនេះជាការបើកផ្លូវឲ្យលោកថាក់ស៊ីន វិលចូលស្រុកវិញឬទេ?
នៅក្រោយសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការធម្មនុញ្ញថៃកាលពីថ្ងៃសុក្រទី ៣០ ខែកញ្ញាដែលបានសម្រេចថាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចា មិនទាន់ដល់ពេលផុតកំណត់កាន់អំណាចរយៈពេល ៨ឆ្នាំ ដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញថៃនៅឡើយទេ លោកប្រាយុទ្ធអាចត្រឡប់ទៅបំពេញការងារបានភ្លាមៗ។ លោក ប្រាយុទ្ធ ប្រហែលជាបានឆ្លងផុតពីបញ្ហាប្រឈមដែលបង្កឡើងដោយក្រុមប្រឆាំង ប៉ុន្តែមិនមែនអ្វីៗសុទ្ធតែទទួលបានលទ្ធផលល្អនោះទេ ពោលគឺឥឡូវនេះលោកប្រាយុទ្ធ គឺជាមេដឹកនាំដ៏ «បរាជ័យ» ម្នាក់។
សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការធម្មនុញ្ញថៃដែលថា អាណត្តិផ្លូវការរបស់លោកប្រាយុទ្ធបានចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ៦ ខែមេសាឆ្នាំ ២០១៧ ពោលគឺនៅពេលដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីបានចូលជាធរមាន មានន័យថា ប្រសិនបើលោកប្រាយុទ្ធបន្តជាប់ឆ្នោតជាថ្មី នោះដែនកំណត់នៃអាណត្តិរបស់លោកនឹងមកដល់នៅថ្ងៃទី ៥ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២៥ ពោលគឺប្រហែលនៅពាក់កណ្តាលអាណត្តិទី៤ របស់លោក។ ប្រការនេះបានធ្វើឱ្យលោកប្រាយុទ្ធ ស្ថិតនៅក្នុងជំហរមួយដ៏លំបាក ពោលគឺលោកនឹងមានពេលវេលាកាន់អំណាចស្របច្បាប់តែ ២ឆ្នាំ ប៉ុណ្ណោះ មុននឹងឈានទៅដល់ការបោះឆ្នោតជាតិនៅពេលបន្ទាប់។
ការបោះឆ្នោតជាតិរបស់ថៃនឹងមក ឲដល់នៅខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៣ ខាងមុខ។ ទោះយ៉ាងណា គេបានរំពឹងទុកយ៉ាងទូលំទូលាយថា លោក ប្រាយុទ្ធ នឹងរំលាយសភា ហើយអំពាវនាវឱ្យមានការបោះឆ្នោតសកលមុនកាលកំណត់ក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ បន្ទាប់ពីបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំ APEC នៅទីក្រុងបាងកកក្នុងខែវិច្ឆិកាឆ្នាំនេះ។ ប្រការនេះនឹងអនុញ្ញាតឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីរបស់លោកដែលជាអ្នកនយោបាយអាចទទួលបាននូវ
អត្ថប្រយោជន៍ដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបាន ពីការកាន់អំណាចរបស់ពួកគេនៅក្នុងអំឡុងពេលយុទ្ធនាការបោះឆ្នោត។
ទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯងរបស់លោកប្រាយុទ្ធ ក្នុងនាមជាបុរសខ្លាំងផ្ដាច់គេ ត្រូវបានបំផ្លាញរួចទៅហើយ នៅពេលដែលលោកត្រូវបានព្យួរពីតំណែងកាលពីថ្ងៃទី ២៤ ខែសីហា។ ឥឡូវនេះ តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដ៏មានសក្តានុពលរបស់លោក អាចមានរយៈពេលត្រឹមតែខែមេសា ឆ្នាំ ២០២៥ ប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះវាជាការមិនសមហេតុផលឡើយ សម្រាប់គណបក្ស Palang Pracharath (PPP) ក្នុងការតែងតាំងរូបលោកឱ្យឈរឈ្មោះជាបេក្ខភាពតែមួយគត់របស់ខ្លួនសម្រាប់តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅអាណត្តិបន្ទាប់។
គណបក្ស PPP នឹងត្រូវបង្ហាញទៅអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួនតាំងពីដំបូងទី នូវអ្នកដែលនឹងស្នងតំណែងបន្តពីលោកប្រាយុទ្ធ បន្ទាប់ពីលោកឈានដល់ដែនកំណត់រយៈពេល ៨ ឆ្នាំ។ ជាក់ស្ដែង គណបក្សនីមួយៗត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យតែងតាំងបេក្ខជនរហូតដល់ទៅ ៣ នាក់។
នៅពេលលោកប្រាយុទ្ធ អវត្តមានរយៈពេល ៥ សប្តាហ៍ «បងធំ» ដែលជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយ គឺលោកប្រាវីត វង្សសុវណ្ណ បានចូលកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីស្តីទី។ អ្វីដែលគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះគឺសុខភាពរបស់អតីតមេទ័ពវ័យ ៧៧ ឆ្នាំ ដែលជាមេដឹកនាំគណបក្សPPP មួយនេះ ហាក់ដូចជាបានប្រសើរឡើងភ្លាមៗ ពោលគឺឥឡូវនេះលោកអាចដើរបានដោយគ្មានជំនួយ នៅពេលដែលលោកធ្វើដំណើរទៅកាន់ខេត្តនានា។
លោកប្រាវីត បានសន្យាបម្រើប្រជាជនដោយអស់ពីបេះដូងរបស់លោក បើទោះបីជាលោកមានវ័យកាន់តែចាស់ និងរាងកាយកាន់តែទ្រុឌទ្រោមក៏ដោយ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ លោកប្រាវីត ក៏កាន់តែមានភាពរួសរាយរាក់ទាក់ចំពោះប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងបានបង្ហាញថា ខ្លួនលោកមានឆន្ទៈក្នុងការឆ្លើយនឹងសំណួរដែលគេសម្ភាសន៍ភ្លាមៗទៀតផង។
គ្មានអ្វីគួរឱ្យឆ្ងល់នោះទេ គណបក្ស PPP នឹងជ្រើសយកមេបក្សរបស់ខ្លួនដែលជាបេក្ខភាពលេចធ្លោជាងគេ សម្រាប់តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅក្នុងការបោះឆ្នោតសកលខាងមុខ។ សម្រាប់លោកប្រាវីត លោកចង់ឱ្យគណបក្ស PPP តែងតាំងលោកប្រាយុទ្ធ ជាថ្មីម្ដងទៀត។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកក៏មិនបានច្រានចោលនូវលទ្ធភាពនៃការតែងតាំងរូបលោកជាជម្រើសទី២ របស់គណបក្សនោះដែរ។
ចំពោះសំណួរដែលថា តើអ្វីទៅជាចំណុចល្អក្នុងការតែងតាំងលោកប្រាយុទ្ធ? ប្រជាប្រិយភាពរបស់លោកបានធ្លាក់ចុះ ហើយសេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការធម្មនុញ្ញបានធ្វើឱ្យមានការខឹងសម្បារយ៉ាងខ្លាំងនៅតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត ជាមួយនិងការធ្វើបាតុកម្មដ៏រំខានមួយចំនួននៅទីក្រុងបាងកកដើម្បីទាមទារឱ្យលោកលាលែងពីតំណែងជាបន្ទាន់ «ដើម្បីអនាគតដ៏ល្អប្រសើររបស់ប្រទេសថៃ»។
នៅក្នុងការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ ២០១៩ គណបក្ស PPP បានកេងយកចំណេញតាមរយៈការធ្វើជាគណបក្សកូនអុករបស់របបយោធាដែលបង្កើតឡើងដោយអតីតឧត្តមសេនីយ៍ប្រាយុទ្ធ និងលោកប្រាវីត បន្ទាប់ពីពួកគេបានធ្វើរដ្ឋប្រហារកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៤។ គណបក្ស PPP ធ្វើបានយ៉ាងល្អជាមួយនិងពាក្យស្លោកយុទ្ធនាការដ៏ឈ្លាសវៃរបស់ខ្លួន ដោយបានរំលឹកម្ចាស់ឆ្នោតដែលប្រាថ្នាចង់បានសន្តិភាពនិងសន្តិសុខ ឱ្យគាំទ្រលោកប្រាយុទ្ធសម្រាប់ការកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
ឈុតឆាកដែលមិននឹកស្មានដល់នៅក្នុងនយោបាយថៃមួយនេះ បានធ្វើឱ្យមានការបំផុសបំផុលកាន់តែខ្លាំងឡើងពីសំណាក់គណបក្សនយោបាយធំៗ ដែលកំពុងត្រៀមរៀបចំសម្រាប់ការបោះឆ្នោតសកលនាពេលខាងមុខ។ អ្នកនយោបាយថ្មីម្នាក់ដែលបានទាក់ទាញនូវការចាប់អារម្មណ៍ពីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាច្រើន គឺលោក ស្រី Paetongtarn Shinawatra។
កូនស្រីវ័យ ៣៦ ឆ្នាំរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថាក់ស៊ីន ត្រូវបានតែងតាំងជាទីប្រឹក្សារបស់គណបក្សភឿថៃ (PT) កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ ២០២១។ ក្រោយមក លោកស្រីក៏បានទទួលតួនាទីដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ជា «ប្រមុខគ្រួសាររបស់គណបក្សភឿថៃ»។
នៅលើក្រដាស បេសកកម្មចម្បងរបស់លោកស្រីគឺប្រមូលផ្តុំការគាំទ្រឱ្យគណបក្សទទួលបាន «ជ័យជម្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដី» នៅក្នុងការបោះឆ្នោតសកលនាពេលខាងមុខ។ ប៉ុន្តែតាមពិតទៅលោកស្រីហាក់ដូចជាចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងជាងក្នុងការកៀងគរការគាំទ្រដើម្បីនាំឪពុករបស់លោកស្រីឱ្យវិលចូលស្រុកវិញ បន្ទាប់ពីបាននិរទេសខ្លួនទៅក្រៅប្រទេសអស់រយៈពេលជាង ១៣ ឆ្នាំ។
ប្រសិនបើលោកថាក់ស៊ីនដែលមានវ័យ ៧៣ ឆ្នាំរូបនេះ ត្រឡប់មកប្រទេសថៃវិញនៅក្នុងកាលៈទេសៈធម្មតា នោះលោកនឹងត្រូវប្រឈមមុខនឹងការជាប់ពន្ធនាគារសរុបរយៈពេល ១០ ឆ្នាំ ពីការកាត់ទោសក្នុងសំណុំរឿងពុករលួយចំនួន ៣ ករណី ហើយសំណុំរឿងពុករលួយចំនួន ២ ករណីផ្សេងទៀត ក៏កំពុងរង់ចាំការស៊ើបអង្កេត។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៣ រដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សភឿថៃ ក្រោមការដឹកនាំរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី Yingluck Shinawatra ដែលជាប្អូនស្រីរបស់លោកថាក់ស៊ីន បានព្យាយាមអនុម័តច្បាប់លើកលែងទោសទូទៅដ៏ចម្រូងចម្រាស់មួយ ក្នុងគោលបំណងដើម្បីដោះលែងលោកថាក់ស៊ីន ពីការចោទប្រកាន់ពីបទពុករលួយទាំងអស់ ប៉ុន្តែមិនបានសម្រេចនោះទេ។ ការប៉ុនប៉ងនោះបាននាំឱ្យមានការធ្វើបាតុកម្មតវ៉ាដ៏យូរនៅតាមដងផ្លូវ និងបានបង្កឱ្យមានភាពវឹកវរនៅក្នុងទីក្រុងបាងកកដែលនៅទីបំផុតទៅបានធ្វើឱ្យលោកមេទ័ពប្រាយុទ្ធឡើងកាន់អំណាចនៅថ្ងៃទី ២២ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៤។
នៅពេលដែលលោកស្រី Paetongtarn បានចូលរួមក្នុងកម្មវិធី Road Show របស់គណបក្សភឿថៃនៅទីក្រុងឈៀងម៉ៃកាលពីខែកញ្ញា ម្តាយរបស់លោកស្រី និងសមាជិកដទៃទៀតនៃគ្រួសារស៊ីណាវ៉ាត្រា បានបង្ហាញខ្លួនយ៉ាងពេញទំហឹងដើម្បីគាំទ្ររូបលោកស្រី។ វាគឺជាលើកដំបូងហើយក្នុងរយៈពេលជិត ២ ទសវត្សរ៍ដែលម្តាយរបស់លោកស្រី និងជាអតីតភរិយារបស់លោកថាក់ស៊ីន គឺលោកស្រី Khunying Potjaman បានបង្ហាញខ្លួននៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នយោបាយមួយ បន្ទាប់ពីការដួលរលំរបស់លោកថាក់ស៊ីន នៅក្នុងរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ ២០០៦។
ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សភឿថៃ ក៏មិនបានបញ្ជាក់ ឬបដិសេធដែរថា លោកស្រី Paetongtarn នឹងក្លាយជាបេក្ខភាពម្នាក់ក្នុងចំណោមបេក្ខភាពរបស់គណបក្សមួយនេះ។ ប៉ុន្តែ ការស្ទង់មតិរបស់វិទ្យាស្ថានជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍរដ្ឋបាល (National Institute for Development Administration) កាលពីពាក់កណ្តាលខែកញ្ញា បានបង្ហាញថា លោកស្រី Paetongtarn គឺជាជម្រើសដ៏ពេញនិយមបំផុតសម្រាប់តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីនាពេលបន្ទាប់ (២១,៦%) ខណៈដែលលោកប្រាយុទ្ធបានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ៣ (១០,១២%)។
គណបក្សភឿថៃកំពុងរីករាយនឹងប្រជាប្រិយភាពរបស់លោកស្រី Paetongtarn។ ដូច្នេះ ការនាំលោកថាក់ស៊ីនត្រឡប់មកវិញ បានក្លាយជារឿងដ៏សំខាន់មួយ នៅក្នុងកម្មវត្ថុនៃគោលនយោបាយរបស់គណបក្ស។
ថាតើវានឹងជួយឱ្យគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំបំផុតមួយនេះទទួលបាន «ជ័យជម្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដី» ឬទេ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតសកលនាពេលខាងមុខ គឺនៅតែជាប្រធានបទដែលគេកំពុងពិភាក្សាគ្នានៅឡើយ។ ប៉ុន្តែអ្នកខ្លះមានការងឿងឆ្ងល់រួចទៅហើយថា តើការសម្រេចរបស់តុលាការធម្មនុញ្ញថៃ អាចនឹងពិចារណាឡើងវិញក្នុងការកំណត់ឡើងវិញនូវអាណត្តិនយោបាយកាលពីខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៧ ហើយជាយថាហេតុនឹងបើកផ្លូវឱ្យលោកថាក់ស៊ីន វិលមកឡើងកាន់អំណាចវិញឬទេ។
តើលោកប្រាយុទ្ធនឹងធ្វើការជាមួយលោកប្រាវីត និងគណបក្ស PPP ដើម្បីរារាំងគណបក្សភឿថៃ មិនឱ្យទទួលជ័យជម្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដី ដើម្បីការពារមិនឱ្យរឿងនេះកើតឡើងបានឬទេ បើទោះបីជាលោកនឹងមិនឈរឈ្មោះនៅក្នុងការបោះឆ្នោតសកលនាពេលខាងមុខក្ដី? បើលោកប្រាយុទ្ធ ចង់ប្រើប្រាស់កម្លាំងទ័ពដើម្បីធ្វើរឿងនេះ តើលោកអាចទទួលជោគជ័យក្នុងកម្រិតណា នៅពេលដែលអំណាចនយោបាយរបស់លោកកំពុងតែថយចុះ? ភាពមិនប្រាកដប្រជាខាងនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសថៃនៅក្រោយការព្យួរតំណែងជាលើកដំបូងរបស់លោកប្រាយុទ្ធ នឹងបន្តកើនឡើងខ្លាំងជាងនេះ៕
Channel News Asia
