ជីវប្រវត្តិសង្ខេបរបស់លោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មានដែលទើបទទួលមរណៈភាពដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩
លោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន បានទទួលមរណភាពដោយជំងឺកូវីដ-១៩ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៥មេសា ក្នុងពេលដែលលោកកំពុងសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀត។ លោកគឺជាមន្ដ្រីរដ្ឋាភិបាលជាន់ខ្ពស់ដំបូងគេ ដែលទទួលអនិច្ចកម្មដោយសារតែជំងឺកូវីដ១៩។ ត្រូវគេស្គាល់ជាទូទៅថាជាផលិតករខ្សែភាពយន្តជើងចាស់និងជាអ្នកនិពន្ធដ៏មានទឹកដៃ លោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ បានចំណាយពេលពេញមួយជីវិតរបស់លោក បង្កើតស្នាដៃជាច្រើន ទាំងខ្សែភាពយន្តនិងអក្សរសិល្ប៍ ។ តើលោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ មានដំណើរជីវិតយ៉ាងណា?
លោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ កើតនៅឆ្នាំ១៩៤៤ នៅស្រុកស្រីសន្ធរ ខេត្តកំពង់ចាម។ លោកមានឪពុកនាម ម៉ែន ឌឿន និងម្ដាយនាម ហៀង តៃស៊ិន។ លោកបានចូលរៀនថ្នាក់បឋមសិក្សាក្នុងឆ្នាំ១៩៥០ នៅសាលាបឋមសិក្សាពាមជីកង ទីរួមស្រុកកងមាស នៅខេត្តកំពង់ចាម។ លុះពេលបានអាយុ១០ឆ្នាំ កុមារា ម៉ៅ អាយុទ្ធ បានចាកចេញពីស្រុកកំណើត មករស់នៅជាមួយអ្នកនិពន្ធបទភ្លេង លោក ពៅ ស៊ីផូ ដែលជាឪពុកមាខាងម្ដាយ នៅបឹងកេងកង រាជធានីភ្នំពេញ។
នៅភ្នំពេញ លោក ចូលរៀននៅវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ ហើយទទួលបានសញ្ញាបត្របាក់ឌុបនៅឆ្នាំ១៩៦៥។ នៅឆ្នាំ១៩៦៥នោះដែរ លោកបានទទួលវិញ្ញាបណ្ណបត្រ «សម្បទាខាងវិជ្ជាជីវៈនិពន្ធរឿងភាពយន្ត» បន្ទាប់ពីបានចូលរៀននៅមជ្ឈមណ្ឌលហ្វឹកហ្វឺនជំនាញឯកទេស នៅក្រសួងឃោសនាការ ចំនួន២ឆ្នាំ។
លោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ បានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយ កញ្ញា សូ សាម៉ូនី នៅឆ្នាំ១៩៦៣ ហើយផ្លាស់មករស់នៅសង្កាត់លេខ៦ រហូតដល់ដើមឆ្នាំ១៩៧៥។ នៅក្នុងសម័យប៉ុលពត លោកត្រូវពួកបនអាវខ្មៅ ជន្លៀសឲ្យទៅនៅភូមិជ្រាប់ ស្រុកសន្ទុក ខេត្តកំពង់ធំ។ ហើយក្រោយពីនោះមក លោកបានវិលត្រឡប់មកនៅភ្នំពេញវិញ ដោយបម្រើការងារនៅក្រសួងព័ត៌មានរហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ន។
ដ្បិតតែបម្រើការងារនៅក្រសួងព័ត៌មាន តែលោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ ដែលមានជំនក់ចិត្តនិងសេចក្ដីស្រឡាញ់ចំពោះការតែងនិពន្ធ លោកបានបូជាកម្លាំងកាយចិត្តយ៉ាងច្រើនទៅលើការងារនេះ។ នៅក្នុងផ្នែកប្រលោមលោក លោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ បាននិពន្ធរឿងស្នេហ៍ភ្លើងលោក រឿងដីបែកក្រហែង រឿងនាទីចុងក្រោយ រឿងផ្កាយវង្វេងមេឃ និងរឿងបិទភ្នែកហែកទ្រូងជាដើម។ លោកក៏បាននិពន្ធកំណាព្យដែរ ជាអាទិ៍៖ ឋានសួគ៌ងងឹត យប់កណ្ដាលថ្ងៃ ក្រឡេកមើលខ្មែរថ្មី និងសំឡេងសាដៀវ។ នៅក្នុងផ្នែកភាពយន្តវិញ សាធារណជនស្គាល់លោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ តាមរយៈស្នាដៃ ចុងស្រល់ ឆ្អឹងអណ្ដែត អណ្ដាតដុះឆ្អឹង ស្រមោលអភមង្គល នេសាទក្រពើ និងរឿងហ្លួងព្រះស្ដេចកន ជាដើម។
មរណភាពលោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ ត្រូវបានអ្នកស្នេហាវិស័យអក្សរសិល្ប៍និងខ្សែភាពយន្ត ចាក់ទុកថា ជាការបាត់បង់ធនធានមនុស្សដ៏កម្រមួយរូប។ និងជាពិសេសគឺបាត់បង់មរតកមនុស្សរស់ដែលមានសេចក្ដីស្នេហាយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះមាតុភូមិ ដូចកំណាព្យ «ស្ដាប់សូរសាដៀវ» ដែលលោកសរសេរនិងជាប់ជាស្នាដៃពានរង្វាន់តែងនិពន្ធក្របខណ្ឌអាស៊ាន ឆ្នាំ២០១១៖
ស្ដាប់ភ្លេងសាដៀវសូរសព្ទទូងៗ ដេញស្អំដើមទ្រូងបំពេរជាតិខ្មែរ
ឲ្យឮឲ្យចាំបណ្ដាំពុកម៉ែ ផ្ដាំឲ្យកូនថែមាតុភូមិកម្ពុជា។
សាដៀវថ្នាក់ថ្នមអមដោយឈើប៉ី ច្រៀងដាស់ប្រុសស្រីដែលធ្លាប់វេទនា
ភ្ញាក់ឡើងសាងជាតិឲ្យបានគ្រប់គ្នា កុំនៅរេរានាំគ្នាមូលមិត្ត។
ប្រទេសឈានបានរុងរឿងថ្កុំថ្កើង ត្រូវខំឈានឡើងសាមគ្គីរួមចិត្ត
ភ្ញាក់រឭកខ្ពស់ស្មោះត្រង់ស្នេហ៍ស្និទ្ធ ខុសត្រូវចេះគិតត្រង់ទៅត្រង់មក៕
ប្រភព៖ RFI