ទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន៖ ទោះ EU ព្យួរ EBA ២០% ឬ ១០០% ក៏មិនអាចធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារង្គោះរង្គើឡើយ
បណ្តាញផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានរបស់ក្រុមមាននិន្នាការប្រឆាំង រួមទាំងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលចាយលុយដុល្លារអាមេរិក បើកប្រាក់ខែពីបរទេស ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ បានខិតខំបំពងសម្លេងរឿងដែលសហភាពអឺរ៉ុប ឬ EU គ្រោងព្យួរផ្នែកខ្លះនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែសព្វាវុធ ឬ EBA ចំនួន ២០% ពីកម្ពុជា។ មែនទែនទៅ ការគ្រោងព្យួរ EBA ឬសម្រេចថាព្យួរក៏ដោយចុះ ចំនួន ២០% នេះ គឺតិចតួចណាស់ មិនអាចធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារង្គោះរង្គើបានទេ ពីព្រោះកម្ពុជាមិនផ្តោតសំខាន់ទៅលើEBA តែមុខគត់នោះឡើយ។ និយាយឲ្យចំ គឺរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគ្រាន់តែខាតប្រាក់ពន្ធបង់ឲ្យ EU រង្វង់ ១០០លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ លើទំនិញរបស់កម្ពុជាទាំងអស់នាំចូលទៅសហភាពអឺរ៉ុប។
ទោះជាបាត់ EBA ទាំងស្រុងក៏ដោយចុះ ក៏មិនអាចធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាជួបហានិភ័យបានដែរ ប៉ុន្តែវាគ្រាន់តែបន្ថយល្បឿននៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ បញ្ហា EBA មិនមែនជារឿងថ្មី ដែលយើងត្រូវព្រួយបារម្ភនោះទេ ពីព្រោះថា នៅថ្ងៃណាមួយគង់តែ EU លែងផ្តល់ EBA ដល់កម្ពុជា គឺនៅពេលដែលកម្ពុជាមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចចេះតែកើនឡើង ហើយឆ្លងផុតពីប្រទេសក្រីក្រឈានទៅប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ។ ដូច្នេះ គេមិនអាចយកបញ្ហា EBA មកចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា ផ្តាច់ការ បំបិទសិទ្ធិសេរីភាពសារព័ត៌មាន ឬរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស រំលាយប្រជាធិបតេយ្យឡើយ។ EBA មិនមែនជាឧបករណ៍សម្រាប់គាបសង្កត់ផ្នែកនយោបាយទៅលើប្រទេសណាមួយបានឡើយ វាគ្រាន់តែជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មមួយប៉ុណ្ណោះ ដែលមិនគួរណាត្រូវបានជនបរទេស និងខ្មែរក្បត់ជាតិមួយតំបរស្វា យកវាមកធ្វើជាឈ្នាន់នយោបាយកេងចំណេញម្តងហើយម្តងទៀតនោះឡើយ ហើយគេក៏មិនអាចយករឿងប្រជាធិបតេយ្យ និងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស មកធ្វើជារបៀបវារៈនយោបាយ ដាក់សម្ពាធមកលើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដែរ។
ជាការពិត ការផ្តល់ EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុបចំពោះប្រទេសកម្ពុជា អាចនិយាយបានថា ជាផ្នែកមួយរួមចំណែកដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងផ្តល់ការងារដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជា តែកម្ពុជាក៏មិនរំពឹងតែទៅលើ EBA ពីសហភាពអឺរ៉ុបមួយមុខដែលមិនស្ថិតស្ថេរនេះដែរ ពោលគឺរដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមលក្ខណៈរួចជាស្រេចតាំងពីអំឡុងឆ្នាំ២០១៥ មកម្ល៉េះ គឺនៅពេលដែលរាជរដ្ឋាភិបាលសន្និដ្ឋានថា EBA នឹងបាត់ទាំងស្រុងពីកម្ពុជានៅអំឡុងឆ្នាំ២០២៤ ឬឆ្នាំ២០២៥ ខាងមុខនេះ។ បញ្ហានេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានដាក់ចេញវិធានការឆ្លើយតបជាកញ្ចប់ ហើយបានអនុវត្តជាបន្តបន្ទាប់រហូតមកដល់ពេលនេះ និងទៅអនាគតដើម្បីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ទោះជាពេលនេះ កម្ពុជា ក៏ដូចជាប្រទេសទាំងអស់លើពិភពលោកកំពុងជួបវិបត្តិសកលដែលបង្កឡើងដោយជំងឺឆ្លងកូវីដ-១៩ ក៏សេនារីយ៉ូផែនការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិរបស់កម្ពុជានៅតែបន្តអនុវត្តដោយគ្រាន់ការកែប្រែ គ្រាន់បង្អង់បន្តិចក្នុងអំឡុងគ្រាលំបាកនេះប៉ុណ្ណោះ។
កម្ពុជា មិនមែនធ្វើពាណិជ្ជកម្មតែជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបមួយនោះទេ គឺមានទីផ្សារធំៗជាច្រើនទៀតដូចជាប្រទេសអង់គ្លេស, ទីផ្សារប្រទេសចិន មហាអំណាចជំនួញ និងពាណិជ្ជកម្ម, ទីផ្សារប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង, ទីផ្សារនៅអាស៊ី ជាពិសេសនៅតំបន់អាស៊ានតែម្តង។ កម្ពុជា ក៏បានពង្រីកទីផ្សារធ្វើពាណិជ្ជកម្មទៅកាន់តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា អាមេរិកឡាទីន និងតំបន់អាហ្វ្រិកជាដើម។ ដូច្នេះ យើងមិនគួរបារម្ភពេកទេ រឿង EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុបនេះ ពោលគឺយើងត្រូវមើលព្រៃទាំងមូល កុំមើលតែដើមឈើមួយដើមៗ។
សរុបមកវិញ ការគ្រោងព្យួរ ឬសម្រេចព្យួរ EBA ២០% របស់សហភាពអឺរ៉ុប មិនមែនជាការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចមកលើកម្ពុជានោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាជាឱកាសសម្រាប់លោកនាយករដ្ឋន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលកំពុងដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាធ្វើការកំណែទម្រង់ផ្ទៃក្នុងខ្លួនឲ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ដូចទិសស្លោកដែលលោកបានដាកចេញគឺ «កំណែទម្រង់ខាងក្នុង កសាងមិត្តខាងក្រៅ ដោយឈរលើមូលដ្ឋានឯករាជ្យ»។ ការធ្វើកំណែទម្រង់នេះ ត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អនុវត្តតាំងពីអំឡុងសម័យសង្គ្រាមស៊ីវិលមកម៉្លេះ ទើបរដ្ឋាភិបាលមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការកសាងជាតិផង និងទប់ស្កាត់ការវិលត្រឡប់មកវិញនៃរបបខ្មែរក្រហមប្រល័យពូជសាសន៍ រហូតឈានដល់ការនាំយកសុខសន្តិភាពពេញលេញ និងការអភិវឌ្ឍជាតិដូចសព្វថ្ងៃនេះ។ កម្ពុជា មានសុខសន្តិភាពពេញលេញរយៈពេល ២០ឆ្នាំមកហើយ ជាកត្តាអំណោយផលសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រទេស ហើយក៏ជាឱកាសល្អសម្រាប់ដំណើរការកំណែទម្រង់ខាងក្នុងដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាព និងប្រសិទ្ធផលផងដែរ៕
ដោយ៖ សុខ សុវណ្ណ