ទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន៖ ការព្យួរ EBA គឺជាវិញ្ញាសារថ្មីសម្រាប់កម្ពុជា ក្នុងការពង្រឹងខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ!
ទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន៖ ការព្យួរ EBA គឺជាវិញ្ញាសារថ្មីសម្រាប់កម្ពុជា ក្នុងការពង្រឹងខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ!
បើមានការសម្រេចចិត្តរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ក្នុងការព្យួរទាំងស្រុង ឬព្យួរផ្នែកខ្លះនៃ EBA នោះ គឺពិតជារឿងមួយដ៏អគុណធម៌ និងអយុត្តិធម៌បំផុតសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ពីព្រោះថាបើគេពិនិត្យមើលលក្ខខណ្ឌទូទៅដើម្បីទទួលបានប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ គឺកម្ពុជានៅតែមានលក្ខណៈសម្បត្តិសមស្របដើម្បីបន្តទទួលបានដដែល។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលសហភាពអឺរ៉ុបបានចោទថាមានការធ្លាក់ចុះអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនោះគឺពិតជារឿងមិនត្រឹមត្រូវឡើយដោយហេតុថាស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាមានភាពកាន់តែល្អប្រសើរឡើងជាលំដាប់ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សរបស់ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា ហើយដែលសហភាពអឺរ៉ុបបែរជាកំពុងមានបំណងផ្តល់ឱ្យទៅវិញនោះ។
សម្រាប់អ្នកតាមដានស្ថានការន៍នៅកម្ពុជា វាយតម្លៃបានថា បើសហភាពអឺរ៉ុបសម្រេចចិត្តព្យួរ EBA មែននោះ វានឹងអាចក្លាយជារនាំង និងបង្ហាញនូវភាពស្រអាប់រវាងទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុបដែលធ្លាប់មានពីមុនមកយ៉ាងពិតប្រាកដ។ ភាពស្រអាប់នោះគឺនៅត្រង់ថា សហភាពអឺរ៉ុបនឹងលែងមានទឹកមាត់ប្រៃក្នុងការប្រើគុណសម្បត្តិរបស់ខ្លួន ដើម្បីលូកដៃមកកកូរកកាយកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជាតាមរយៈការចង់ឱ្យធ្វើនេះ ឬធ្វើនោះ តាមចិត្តខ្លួនដូចពេលមុនទៀតទេ។ អ្វីដែលជារឿងមិនទំនងនោះ គឺសហភាពអឺរ៉ុបបានជ្រើសយកកម្មវត្ថុនៃរឿងនយោបាយនៅកម្ពុជា មកធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំងសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ដោះដូរឱ្យអ្នកនយោបាយប្រឆាំងនៅកម្ពុជា ដែលបានប្រព្រឹត្តិល្មើសច្បាប់ក្រោមលេសនៃពាក្យពីរម៉ាត់គឺ សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ ដែលជារឿងដ៏អយុត្តិធម៌បំផុតសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ជាង១៦លាននាក់។ ក្នុងន័យនេះ សហភាពអឺរ៉ុបគួរមើលឱ្យឃើញ និងត្រូវពិចារណាអំពីផលប្រយោជន៍រួមនៃប្រជាជនកម្ពុជា ដោយមិនត្រូវជ្រើសយកតាមអ្វីដែលជាការចង់បានរបស់ក្រុមប្រឆាំងមួយក្តាប់តូចដែលជាមតិភាគតិច និងដែលបានប្រព្រឹត្តិនូវទង្វើខុសច្បាប់ដើម្បីចង់ដណ្តើមអំណាចតាមវិធីមិនប្រជាធិបតេយ្យនោះឡើយ។
ទោះជាយ៉ាងណា បើមានការសម្រេចព្យួរ EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុបដល់កម្ពុជា ដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ មែននោះ ក៏អាចជាវិញ្ញាសារថ្មីមួយសម្រាប់កម្ពុជា ក្នុងការខិតខំប្រឹងប្រែងកសាងខឿនសេដ្ឋកិច្ច និងរៀនរស់ដោយខ្លួនឯង ដោយមិនចាំបាច់ពឹងផ្អែកតែលើជំនួយបរទេសរហូតនោះទេ។
យោងតាមលទ្ធផលកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា ក្នុងរយៈពេលពីរទស្សវត្សចុងក្រោយនេះ បានកើនឡើងថេរក្នុងរង្វង់ប្រមាណ ៧% ក្នុងមួយឆ្នាំ ដែលជាអំណោយផលក្នុងការសន្សំបាននូវទុនបម្រុងជាតិគួរឱ្យទុកចិត្តបានសម្រាប់បញ្ជៀសហានិភ័យ ដែលអាចកើតមានឡើងជា យថាហេតុ។
សម្រាប់ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចជាតិក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ទាំងក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ និងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិដូចជា មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) ធនាគារពិភពលោក (WB) ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) សុទ្ធតែបានវាយតម្លៃខ្ពស់ ហើយជាលទ្ធផលគឺកម្ពុជា មានកំណើនប្រមាណ ៧,១%។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ក្នុងឆ្នាំ២០១៩នេះធ្វើឲ្យទុនបម្រុងជាតិរបស់កម្ពុជាកើនឡើងទៅដល់ជាង១៧,៤ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកដែល អាចធានាដល់ការនាំចូលបានដល់ទៅ៨ខែទៅមុខទៀត។ តួលេខនេះបង្ហាញជាក្របខណ្ឌម៉ាក្រូថាសេដ្ឋកិច្ចជាតិកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០១៩ គឺមានភាពរឹងមាំគួរឱ្យទុកចិត្តសម្រាប់អនាគត។
ដោយឡែកស្ថានភាពក្នុងឆ្នាំ២០២០នេះ ដោយសារឥទ្ធិពលនៃសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងមហាយក្សសេដ្ឋកិច្ចទាំងពីរ ចិន-អាមេរិក កាលពីឆ្នាំ២០១៩ និងនៅបន្តរហូតមកដល់ឆ្នាំ២០២០នេះ បានធ្វើឱ្យនិន្នាការនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកបន្តធ្លាក់ចុះទាំងអស់គ្នា។ ហេតុផលចំបងធំៗបីដែលនាំឱ្យមានបញ្ហាប្រឈមខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចសកលនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះគឺ ទី១.ទំនាស់ពាណិជ្ជកម្មរវាងចិន-អាមេរិក គឺជាទំនាស់ផលប្រយោជន៍យូរអង្វែង ដែលនឹងអូសបន្លាយមិនងាយនឹងបញ្ចប់នោះទេ។ ទី២.ការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី ដោយសារបញ្ហាភ្លើងឆេះព្រៃ និងភាពប្រឈមខ្លាំងនៃកត្តាភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ពិសេសនៅតំបន់មជ្ឈឹមបូព៌ាដែលមានភាពមិនច្បាស់លាស់នៃការប្រឈមនឹងសង្គ្រាមដែលជាការពិបាករកស៊ី និងទី៣.ការផ្ទុះឡើងនៃជម្ងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមថ្មី វីរុសកូរ៉ូណា នៅប្រទេសចិន។
យោងទៅលើផលប៉ះពាល់នៃសេដ្ឋកិច្ចសកលនេះ សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាក៏អាចរងនូវផលប៉ះពាល់ខ្លះផងដែរ ដែលអាចនឹងធ្វើឱ្យមានការថយចុះនូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ប៉ុន្តែ ប្រាកដណាស់ថាគ្មានការដួលរលំនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ដូចការបំភ្លៃរបស់ក្រុមប្រឆាំងនោះទេ។ ជាការវាយតម្លៃរបស់អ្នកសេដ្ឋកិច្ច បើទោះបីកម្ពុជាអាចទទួលរងឥទ្ធិពលនៃការធ្លាក់ចុះនៃសេដ្ឋកិច្ចសកលផង និង ការព្យួរផ្នែកខ្លះនៃEBA ពីសហភាពអឺរ៉ុបបើសិនជាមានក្តី ក៏សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាអាចថយកំណើនមកនៅត្រឹមរង្វង់ប្រមាណ ៦,១% នៃGDP ប៉ុណ្ណោះ ហើយវានឹងមិនធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចជាតិមានបញ្ហានោះឡើយ ព្រោះថារឿងនេះកម្ពុជាធ្លាប់បានឆ្លងកាត់វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសកលជាច្រើនលើករួចមកហើយ ដូចជា ការដាក់ទណ្ឌកម្មនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចពីអន្តរជាតិក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧ និង២០០៨ ជាដើម ប៉ុន្តែ រាជរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន អាចជំនះបាននូវឧបសគ្គទាំងនោះដោយជោគជ័យ។ ដូច្នេះ សម្រាប់ពេលនេះ បើសហភាពអឺរ៉ុបគ្រាន់តែព្យួរផ្នែកខ្លះនៃEBA តែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែមិនបានបិទទីផ្សារមិនឱ្យកម្ពុជានាំទំនិញទៅលក់នៅទីផ្សារអឺរ៉ុបនោះឡើយ សូមកុំយល់ច្រលំ!។
លើសពីនេះទៀត ផ្អែកតាមការបញ្ជាក់របស់មន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ច រាជរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បានត្រៀមខ្លួនអស់រយៈពេល៤-៥ឆ្នាំជាមុនរួចហើយ ក្នុងការពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាដើម្បីទប់ទល់នូវផលប៉ះពាល់នេះតាមរយៈទិសស្លោក «ការធ្វើកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចផ្ទៃក្នុង និងបង្កើនការវិនិយោគពីខាងក្រៅ ដើម្បីធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាកាន់តែរឹងមាំ»។ ក្នុងន័យនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានដាក់ចេញវិធានការជាក់ស្តែងដោយកំណត់ច្បាស់ថា៖ «យើងត្រូវខិតខំធ្វើយ៉ាងណាឱ្យថ្លៃដើមផលិតផលរបស់កម្ពុជាចុះថោក ដើម្បីធ្វើឱ្យធុរៈជនទាំងឡាយដែលរកស៊ីនៅកម្ពុជានេះទទួលបានផលចំណេញ និងមានលទ្ធភាពបង់ពន្ធចូលទៅកាន់ទីផ្សាររបស់គេ។ ដូច្នេះបានជាកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅត្រូវតែធ្វើដើម្បីប្រែក្លាយពីបញ្ហាប្រឈមឱ្យទៅជាឱកាស ឱ្យទៅជាកាលានុវត្តភាព នៃការជឿនលឿនក្នុងសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង»។ អនុសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺពិតជាបានបង្ហាញនូវឆន្ទៈដ៏មុះមុតក្នុងការបន្តប្រកាន់យកនូវជំហរ «មិនយកអធិបតេយ្យជាតិទៅដោះដូរជាមួយជំនួយ» ហើយប្រែក្លាយការសម្រេចចិត្តដ៏ខុសឆ្គងរបស់សហភាពអឺរ៉ុប នាពេលខាងមុខនេះឱ្យទៅជាវិញ្ញាសារថ្មីសម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ តាមរយៈការដាក់ចេញនូវវិធានការពង្រឹងគ្រប់ស្ថាប័នរដ្ឋ និងសាធារណៈឱ្យកាន់តែខ្លាំងជាងមុន ស្អាតស្អំជាងមុន និងកាន់តែវៃឆ្លាតជាងមុន ទាំងខាងការគិតគូរខាងយុទ្ធសាស្ត្រ និងការអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់បំផុត។
ដោយឡែក ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប មន្ត្រីរាជការ និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងអស់ត្រូវមានជំហរជឿជាក់ចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការទប់ទល់នូវហានិភ័យដែលកើតឡើង ដោយការបាត់បង់ផ្នែកខ្លះនៃ EBA នេះ ពីព្រោះបើទោះបីជាកម្ពុជាត្រូវបាត់បង់ EBA ឬយ៉ាងណានោះ ក៏កម្ពុជាមិនបាត់បង់ទីផ្សារដែរ គឺយើងនៅតែអាចនាំទំនិញទៅលក់នៅទីផ្សារអឺរ៉ុបដដែលដោយគ្រាន់តែត្រូវបង់ពន្ធដូចបណ្តាប្រទេសដទៃប៉ុណ្ណោះ ហើយកន្លងមកផលិតផលអង្កររបស់កម្ពុជា ក៏បានអនុវត្តការបង់ពន្ធនេះដោយរលូនរួចហើយដែរ។
ជារួម សម្លេងបំភិតបំភ័យពលរដ្ឋកម្ពុជាលើបញ្ហាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ដោយក្រុមប្រឆាំង គឺពិតជាគ្មានន័យនោះឡើយ ព្រោះថាប្រសិនបើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ត្រូវបានព្យួរផ្នែកខ្លះ ឬត្រូវបាត់បង់ទាំងស្រុងក៏មិនមែនមានន័យថាកម្ពុជា បាត់បង់ទីផ្សារលក់ទំនិញ មិនអាចនាំទំនិញទៅលក់នៅអឺរ៉ុបនោះដែរ គឺគ្រាន់តែត្រូវបង់ពន្ធនាំចូលប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ ប្រជាជនអឺរ៉ុបត្រូវទិញទំនិញដែលពួកគេធ្លាប់ទិញក្នុងតម្លៃថោកនោះ បែរជាទិញក្នុងតម្លៃថ្លៃជាងមុនទៅវិញ។ ជាងនេះទៀត និរន្តរភាព នៃស្ថាប័ននានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែមានដំណើរការជាធម្មតា។ កម្មករ កម្មការិនី មន្ត្រីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ នៅតែមានការងារធ្វើ និងទទួលបានប្រាក់ខែ និងអត្ថប្រយោជន៍សង្គមនានាជាធម្មតា ហើយបងប្អូនមិនត្រូវជឿតាមការបំភិតបំភ័យ និងការឃោសនាបំភ្លៃរបស់ក្រុមប្រឆាំងផ្កាប់មុខដែលកំពុងរត់ចោលស្រុកនោះទេ៕
ដោយ៖ ពង្ស សុក្រឹត្យ
