មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល ដំបូងគេបង្អស់នៅកម្ពុជា នឹងសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នាពេលខាងមុខនេះ
មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល ដំបូងគេបង្អស់នៅកម្ពុជា នឹងសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នាពេលខាងមុខនេះ
មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល (អ័រគីដេ) សុខ អាន ភ្នំគូលែន បានបង្កើតឡើងដំបូង គេបង្អស់នៅកម្ពុជា ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិស្រះខ្វាវ ឃុំ ត្បែង ស្រុកបន្ទាយស្រី ខេត្ត សៀមរាប (ស្ថិតនៅជើងភ្នំគូលែន) ត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយអគ្គលេខាធិកាដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍ ដោយចីរភាព សហការជាមួយមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តសៀមរាប និងម្ចាស់កសិដ្ឋាន The Bloom Garden Greenhouse គ្រោងសម្ពោធដាក់ ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនៅចុងខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៨ ខាងមុខនេះ។ នេះបើយោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន បានបញ្ជាក់ ឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៨ នេះថា ការបង្កើត និងដាក់ឈ្មោះ «មជ្ឈមណ្ឌល ស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល សុខ អាន ភ្នំគូលែន» គឺដើម្បីរម្លឹកពីគុណបំណាច់ដ៏ថ្លៃថ្លា របស់វិញ្ញាណក្ខន្ធ សម្តេច សុខ អាន ក្នុងបុព្វហេតុកសាងជាតិមាតុភូមិ ការពារធន ធានធម្មជាតិ អភិរក្សជីវចម្រុះ និងអភិរក្សបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌មនុស្សជាតិ និងលើកតម្កើង វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា។ លោកបានបញ្ជាក់ថា មជ្ឈមណ្ឌលនេះនឹងក្លាយជាទីតាំង ប្រមូល ការពារ សង្គ្រោះ និងអភិរក្សប្រភេទកេសរកូលព្រៃដែលទទួលរងការគំរាមកំហែង និងជិតផុតពូជពីព្រៃធម្មជាតិ និងការសិក្សាស្រាវជ្រាវបន្ត។
ឯកឧត្ដមបានបន្ដថា បច្ចុប្បន្ន នេះ មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល សុខ អាន ភ្នំគូលែន បាននិងកំពុងដំណើរ ការសាងសង់ដំណាក់កាលដំបូង និងប្រមូលពូជកេសរកូលព្រៃពីតំបន់ភ្នំពគូលែនមកបណ្តុះ និងថែរក្សាទុកជាបណ្តើរៗ។ជាមួយគ្នានេះដែរ គោលបំណងនៃការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវនិងអភិរក្សកេសរកូលគឺដើម្បីសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីប្រភេទកេសរកូលព្រៃដែលមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា រួមទាំងប្រភេទកម្រ និងមិនទាន់បានកំណត់អត្តសញ្ញាណ អភិរក្សប្រភេទកេសរកូលព្រៃដែលមាន និងកំពុងទទួលរងគ្រោះថ្នាក់ ដើម្បីស្តារឡើងវិញទៅក្នុងដែនជម្រកធម្មជាតិ។ លោកបានបន្ថែមថា មជ្ឈមណ្ឌលនេះនឹងដើរតួនាទីក្នុងការអប់រំផ្សព្វផ្សាយដល់ សិស្ស និស្សិត និងសាធារណជនឱ្យបានយល់ដឹង ចេះស្រឡាញ់ និងបំផុសគំនិតឱ្យចូលរួម ថែរក្សាការពារនិងអភិរក្សពូជកេសរកូលព្រៃក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រមទាំង ដើម្បីលើក ស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍ធម្មជាតិនៅក្នុងតំបន់ភ្នំគូលែនផងដែរ។
លោករដ្ឋលេខាធិការបានគូសបញ្ជាក់ទៀតថា កម្ពុជាអាចចាត់ទុកជាប្រទេសមួយដែល សម្បូរបែបនូវធនធានធម្មជាតិ និងជីវៈចម្រុះ ដោយក្នុងនោះប្រភេទកេសរកូលព្រៃ (អ័រគីដេ) អាចមានប្រមាណជាង៥០០ប្រភេទ ហើយពូជខ្លះក៏ជាពូជកម្រផងដែរ។ ក្នុងចំណោមប្រភេទទាំងនោះមានតែកេសរកូលប្រមាណ៣៦០ប្រភេទប៉ុណ្ណោះដែលបានធ្វើអត្តសញ្ញាណរួច។
តែទោះបីយ៉ាងណាក្ដី បច្ចុប្បន្ន កេសរកូសព្រៃ កំពុងទទួលរងការគំរាមកំហែង តាម រយៈការជួញដូរក្នុងរូបភាពផ្សេងទៅបរទេស ជាពិសេសប្រទេសថៃ និងវៀតណាម ប៉ុន្តែមិន ទាន់មានការកត់ត្រា និងព័ត៌មានសម្អិតពីការជួញដូរនេះនៅឡើយទេ។
លោក នេត្រ ភក្រ្ដា បានកត់សម្គាល់ឃើញថា ប្រភេទកេសរកូលសំខាន់ៗ ដែលកំពុងរងគ្រោះតាមរយៈការសិក្សាស្រាវជ្រាវបឋម មានប្រភេទកេសរកូសព្រៃប្រមាណ៧ប្រភេទត្រូវបានធ្វើកំណត់ត្រាថ្មីសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដោយក្នុងនោះមានប្រភេទ មួយចំនួនដែលកំពុងទទួលរងគ្រោះថ្នាក់៕
