វិភាគ៖ ពាក្យចចាមអារ៉ាមបំផ្លើសបំភ័យ ទាក់ទិននឹងមេរោគកូរ៉ូណាវីរុសប្រភេទថ្មី
មេរោគផ្លូវដង្ហើម កូរ៉ូណាវីរុសប្រភេទថ្មី ដែលបានលេចរូបរាងឡើង នៅទីក្រុងវូហានប្រទេសចិន កំពុងតែធ្វើពិភពលោកទាំងមូលព្រួយបារម្ភ។ នៅតាមបណ្តាញសង្គម មានមនុស្សខ្លះបានលើកឡើង នូវព័ត៌មានផ្សេងៗគ្នា ស្តីពីប្រភព ក៏ដូចជាមូលហេតុ ដែលមានមេរោគនេះ។ អ្នកខ្លះអះអាងថា មេរោគនេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយអ្នកជំនាញអាមេរិក អ្នកខ្លះទៀត អះអាងថា គឺមន្ទីពិសោធន៍វិជ្ជសាស្ត្រមួយ នៅទីក្រុងវូហាន ដែលបានទំលាយមេរោគនេះចេញមកក្រៅ។ ការលើកឡើងទាំងនេះ ដោយគ្មានភស្តុតាង មកបញ្ជាក់លំអិត នៅលើបណ្តាញសង្គមនេះ វាបានបន្ថែមឲ្យមនុស្ស កាន់តែមានការភ័យខ្លាច ផ្អើលឈូរឆ ទាំងដែលពួកគេ ពុំបានពិចារណាឲ្យបានល្អិតល្អន់។
ជារៀងរាល់លើក នៅពេលដែលមានហេតុការណ៍ធំៗណាមួយ កើតឡើងក្នុងពិភពលោកយើង គឺតែងតែមានមនុស្សមួយចំនួន បានសាបព្រួសនូវគំនិត ឬការយល់ឃើញរបស់គេ ដោយពុំមានភស្តុតាង ឬអំណះអំណាងឲ្យសមហេតុសមផលឡើយ។ ជាការយល់ឃើញដោយស្មានៗ លាយឡំនឹងអបិយជំនឿ ឬ ក៏ជាការយល់ឃើញ ដែលជឿថាមាននរណាម្នាក់ ឬក្រុមណាមួយ ដែលជាអ្នកបង្កើតរឿងរ៉ាវអាក្រក់នីមួយ។
ជាមួយនឹងការរីកចម្រើននូវបណ្តាញអ៊ីនធើនែត បណ្តាញសង្គម Facebook គឺពាក្យចចាមអារ៉ាម ពាក្យប្រឌិតបំប៉ោង អាចរីកសាយភាព បានយ៉ាងងាយ និងយ៉ាងឆាប់រហ័សបំផុត។ មតិសាធារណៈ ដែលពុំបានពិចារណាឲ្យល្អិតល្អន់ អាចជឿតាមពាក្យចចាមអារ៉ាមទាំងនោះ ថាវាជាការពិត។
មេរោគកូរូណាវីរុស ប្រភេទថ្មី ដែលមានឈ្មោះបច្ចេកទេសហៅថា 2019-nCov គឺជាមេរោគផ្លូវដង្ហើម ដែលបានលេចរូបរាងដំបូង នៅទីក្រុងវូហាន ប្រទេសចិន។ អ្នកជំនាញសុខាភិបាលចិន បានស្រាវជ្រាវរកឃើញមេរោគនេះ កាលពីចុងខែធ្នូ ក្រោយពេលដែលមានមនុស្សជាច្រើននាក់ បានធ្លាក់ខ្លួនឈឺផ្ទួនៗគ្នា។ អាជ្ញាធរចិន សន្និដ្ឋានថា មេរោគនេះអាចចេញឆ្លងពីសត្វ ដែលគេលក់នៅផ្សារមួយកន្លែងនៅក្រុងវូហាន។
អាមេរិកជាអ្នកបង្កើតមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស នៅឆ្នាំ២០០៣?
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ មានអ្នកលេងបណ្តាញសង្គមម្នាក់នៅបារាំង បានបង្ហោះឯកសារមួយ ដែលខ្លួនអះអាងថា ជាឯកសារបញ្ជាក់ថា តាមពិតមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយអ្នកជំនាញពិសោធន៍វិជ្ជសាស្ត្រអាមេរិក កាលពីឆ្នាំ២០០៣។ អ្នកលេងបណ្តាញសង្គមដដែលនេះ បានអះអាងទៀត ថា ពួកអាមេរិកបានផលិតថ្នាំវ៉ាក់សាំង តែវ៉ាក់សាំងនេះ ត្រូវផុតកំណត់សុពលភាពអាជ្ញាបណ្ណផលិត កាលពីថ្ងៃទី២៣មករា ២០២០។ ហេតុដូច្នេះហើយ បានជាពួកគេបញ្ចេញមេរោគកូរ៉ូណាវីរុសនេះមក ដើម្បីអាចមានលេស បន្តផលិតវ៉ាក់សាំងនេះទៀត។
ឆ្លងកាត់ការវិភាគឲ្យបានម៉ដ្ឋចត់ ការលើកឡើង របស់អ្នកលេងបណ្តាញសង្គមរូបនោះ គឺវាខុសទាំងស្រុង។ តាមការពិត ឯកសារដែលបុរសនោះលើកឡើង គឺជាឯកសារសាមញ្ញមួយ ដែលបញ្ជាក់ពីការចុះបញ្ជី លើរបៀបបណ្តាច់មេរោគ កូរ៉ូណាវីរុសមួយប្រភេទ កាលពីឆ្នាំ២០០៣។ មេរោគនោះ គឺមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស SRAS-CoV ដែលបានលេចរូបរាងឡើងនៅឆ្នាំ២០០២។ ហើយការចុះបញ្ជីលើមេរោគនេះ គឺដោយសារតែក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវអាមេរិក បានធ្វើការផ្តាច់មេរោគនេះ បានសម្រេច ដែលជាជំហានសំខាន់ក្នុងការស្រាវជ្រាវរកវិធីសម្លាប់វា។ ដូច្នេះវាមិនមែនមានន័យថា អ្នកជំនាញអាមេរិក បានបង្កើតមេរោគនេះឡើយ។
មួយវិញទៀត ពាក្យថា “កូរ៉ូណាវីរុស” គឺជាពាក្យរួម ដែលសំដៅដល់អំបូរមេរោគជាច្រើនមុខ ដែលស្ថិតក្នុងចង្កោមមេរោគផ្លូវដង្ហើម។ មេរោគ កូរ៉ូណាវីរុស នេះ វាមានច្រើនប្រភេទ មានកម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ ខុសៗគ្នា ដែលខ្លះ គ្រាន់តែបង្កឲ្យក្តៅខ្លួនផ្តាសាយធម្មតា ឬខ្លះអាចធ្ងន់ធរ ដូចជាមេរោគ SRAS-CoV ឬ មេរោគ MERS ជាដើម។ ដោយឡែក មេរោគ កូរ៉ូនាវីរុសប្រភេទថ្មីឆ្នាំ២០១៩ នេះ មិនដែលត្រូវបានគេស្គាល់ទេពីមុនមក។ ដូច្នេះ ការអះអាងថាមេរោគនេះ ត្រូវបានអ្នកជំនាញអាមេរិកបង្កើតឡើង នៅឆ្នាំ២០០៣ គឺជាការកុហក ប្រឌិតទាំងស្រុង។
គ្មានវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹង មេរោគ 2019-nCoV ទេ!
ទាក់ទិនថ្នាំវ៉ាក់សាំងវិញ លោក Yasdan Yasdapanah ប្រធានផ្នែកជំងឺឆ្លងនៅមន្ទីពេទ្យBichat ក្រុងប៉ារីស បានអះអាងថា ថ្នាំវ៉ាក់សាំង មិនមែនធ្វើមួយថ្ងៃបានភ្លាមទេ គឺគេត្រូវការពេលវេលាជាច្រើនឆ្នាំណាស់ ដើម្បីស្រាវជ្រាវ។ ដូច្នេះអ្នកដែលអះអាងថា មានវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងមេរោគកូរ៉ូណាវីរុសប្រភេទថ្មីនេះ គឺកំពុងតែស្រមៃធំហើយ។ បើមានមែន គឺមានវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងកូរ៉ូណាវីរុស ប្រភេទផ្សេងទៀត តែគេមិនអាចប្រើវាបានទេ ជាមួយនឹងមេរោគប្រភេទថ្មីនេះ។
អ្នកលេងបណ្តាញសង្គមខ្លះទៀត បានសរសេរលើកឡើងថា “ក្រុមហ៊ុនផលិតថ្នាំវ៉ាក់សាំង ឬផលិតថ្នាំពេទ្យ កំពុងតែផ្អែមមាត់ហើយ ព្រោះមេរោគថ្មី និងជួយឲ្យរកប្រាក់ចំណូលបានច្រើន”។ អ្នកលេងបណ្តាញសង្គមម្នាក់ទៀតវិញ ក៏សរសេរឆ្លើយឆ្លងថា “ចង់ដឹងណាស់ ថាក្រុមហ៊ុនផលិតឱសថមួយណា ដែលបានបង្កើត និងទំលាយមមេរោគនេះចេញមក ?”។
មេរោគកូរ៉ូវីរុសប្រភេទថ្មី បែកធ្លាយចេញពីមន្ទីរពិសោធន៍មួយនៅវូហាន?
អ្នកលេងបណ្តាញសង្គមខ្លះទៀត អះអាងថា “ច្បាស់ណាស់ គឺមេរោគកូរ៉ូណាវីរុសប្រភេទថ្មីនេះ ត្រូវបានបែកធ្លាយចេញមកក្រៅ ពីមន្ទីរពិសោធន៍វិជ្ជសាស្ត្រមួយ នៅទីក្រុងវូហាន”។ អ្នកដែលនិយាយបែបនេះ បានលើកអំណះអំណាងថា ទស្សនាវត្តី Nature បានចុះផ្សាយនៅឆ្នាំ២០១៧ ថា មន្ទីរពិសោធន៍ក្រុងវូហាន ទើបតែត្រូវបានគេបង្កើត ហើយបានស្រាវជ្រាវលើវីរុសមួយប្រភេទ។
តែការពិត ការអះអាងទាំងនេះ គឺគ្មានអ្វីមកបញ្ជាក់សោះ ថាពិតជាមានការបែកធ្លាយមេរោគចេញមកខាងក្រៅ ដោយរបៀបណា ហើយថាតើ មន្ទីរពិសោធន៍នោះ ពិតជាបានស្រាវជ្រាវលើមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស មែន ឬក៏អត់ទេ។
គេចោទចិន ថាចង់យកមេរោគទៅធ្វើបាបប្រជាជនហុងកុង និងអ៊ុយហ្គួរ
មានការលើកឡើងផ្សេងទៀត ដែលមានលក្ខណៈនយោបាយ ចោទរដ្ឋាភិបាលចិន ថាចង់ធ្វើបាបអ្នកប្រឆាំងបះបោរនៅហុងកុង និងនៅខេត្តស៊ីនជាំង។ គេចោទថា រដ្ឋាភិបាលចិនប្រាកដជានឹងបញ្ជូនមេរោគនេះ ឲ្យទៅធ្វើបាបប្រជាជនហុងកុងជាក់ជាមិនខាន។ ការចោទនេះ មិនសមហេតុទាល់តែសោះ ព្រោះតាំងពីផ្ទុះមេរោគនេះមក អាជ្ញាធរចិន បានចាត់វិធានការរាំងខ្ទប់មេរោគនេះ មិនឲ្យចេញពីក្រុងវូហានទេ។ អាជ្ញាធរហុងកុងទៀតសោត ក៏បានចាត់វិធានការយ៉ាងតឹងតែង ដើម្បីបង្ការការឆ្លងរាលដាល។ រហូតមកទល់ថ្ងៃទី២៨មករានេះ តាមតួលេខផ្លូវការគឺមានមនុស្សតែ៨នាក់ទេ ដែលមានផ្ទុកមេរោគនេះនៅហុងកុង ខណៈដែលនៅចិនដីគោក មានអ្នកឆ្លងជាង៤៤០០នាក់។
ដូចគ្នាដែរ មតិខ្លះទៀត បាននិយាយបែបចោទប្រកាន់ថា រដ្ឋាភិបាលចិន ច្បាស់ជានឹងបណ្តោយឲ្យមេរោគនេះ ចូលទៅខេត្តស៊ីនជាំង ដើម្បីចម្លងទៅប្រជាជនអ៊ុយហ្គួរជាក់ជាមិនខាន។ អ្នកសរសេរលើកឡើងរបៀបនេះ អះអាងថា ចិនមិនបានបិទជើងហោះហើរយន្តហោះ ទៅខេត្តស៊ីនជាំងទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ អំណះអំណាងនេះ យកជាការមិនបានទេ ព្រោះថាមិនមែនមានតែខេត្តស៊ីនជាំងទេ ដែលគេមិនបិទជើងហោះហើរ គឺខេត្តផ្សេងទៀតក៏គេមិនបិទដែរ លើកលែងតែជើងហោះហើរនោះ ហោះចេញពីខេត្តហឺប៉ី ក្រុងវូហាន ទើបគេបិទ។ ដូច្នេះគ្មានជើងហោះហើរណាមួយហោះពីវូហាន ទីខេត្តស៊ីនជាំងឡើយ។
បំប៉ោងតួលេខចំនួនអ្នកឆ្លង ដល់ទៅ២សែននាក់
នៅតាមបណ្តាញសង្គមដែរ មានអ្នកខ្លះបានអះអាងថា គឺក្រុមCIAអាមេរិក ដែលជាអ្នកទំលាយមេរោគនេះ ដើម្បីធ្វើបាបចិន បិទផ្លូវមិនឲ្យប្រជាជនចិន ធ្វើដំណើរតាមជើងហោះហើរអន្តរជាតិ។ ការលើកឡើងនេះ ក៏គ្មានភស្តុតាង ឯកសារអ្វីមកបញ្ជាក់ដែរ។ អ្នកលេងបណ្តាញសង្គមដែលនិយាយរឿងនេះ គឺគ្រាន់តែស្មានៗ យល់ឃើញតែផ្តាស ចង់ឲ្យគេភ័យផ្អើលតាមខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។
ទាក់ទិននឹងតួលេខ ចំនួនអ្នកឆ្លងមេរោគវិញ នៅលើបណ្តាញសង្គមFacebook មានគេបង្ហោះចែកចាយខ្សែអាត់សម្លេងមួយ ដែលក្នុងនោះស្ត្រីម្នាក់អះអាងថាខ្លួនរស់នៅក្នុងក្រុងវូហាន ហើយបាននិយាយថា អ្នកឆ្លងមេរោគនេះបច្ចុប្បន្ន គឺយ៉ាងហោច២សែននាក់។ តែសួរថា ស្ត្រីរូបនោះបានតួលេខនេះមកពីណា គឺគ្មាននរណាដឹងទេ។ អ្នកលេងបណ្តាញសង្គមបានត្រឹមតែផ្អើល ហើយចែកចាយបន្តគ្នា ដោយមិនបានចោទសួរថា ពិតឬពិតឡើយ។
បើគិតមកត្រឹមថ្ងៃ២៨មករា តួលេខផ្លូវការរបស់អាជ្ញាធរចិន បញ្ជាក់ថា អ្នកឆ្លងមេរោគនេះនៅចិន មានចំនួនសរុបប្រមាណ៤៤០០នាក់។ តែមិនមែនមានន័យថា ចំនួននេះនឹងនៅនឹងថ្កល់ត្រឹមនេះឡើយ។ វាអាចកើនឡើង ព្រោះនៅមានអ្នកឆ្លងផ្សេងទៀត ដែលគេមិនទាន់ធ្វើតេស្តឈាមដឹង។ ក៏ប៉ុន្តែបើកើនឡើង ក៏មិនរហូតដល់ទៅ ២សែននាក់ ដូចអ្វីដែលគេផ្អើលតាម Facebook ដែរ។ អ្នកជំនាញនៅហុងកុង បានធ្វើការប៉ាន់ស្មាន ដោយផ្អែកលើរបៀបគុណគូរ សន្និដ្ឋានថា អ្នកឆ្លងមេរោគកូរ៉ូណាវីរុសប្រភេទថ្មីនេះ អាចនឹងឡើងដល់៤ម៉ឺននាក់។ ដំណឹងដែលថាមានអ្នកឆ្លង២សែននាក់ គឺជារឿងបំផ្លើសទាំងស្រុង។
ក្អែកមួយជាក្អែកដប់
រាល់ការប្រឌិត ដំណឹងចចាមអារ៉ាម ចែកចាយពាសវាលពាសកាល តាមបណ្តាញសង្គមទាំងនេះ គឺធ្វើឡើងដោយគ្មានភស្តុតាង ឬក៏ជាភស្តុតាងដែលដែលគ្មានសត្យភាព។ មនុស្សម្នា ឃើញដំណឹងទាំងនេះលោតលើទូរស័ព្ទ ក៏ចេះតែចុចឡាយ ចែកចាយតៗគា្ន ដោយមិនបានចោទសួរ ថាតើពិតឬមិនពិត មានប្រភពច្បាស់ឬមិនច្បាស់។
ក្អែកមួយជាក្អែកដប់ រឿងតូចប្រែធំ រឿងមិនពិតក្លាយជាពិត។ ក្នុងកាលៈទេសៈនេះ យើងគ្រប់គ្នាគួរប្រុងប្រយ័ត្ន ហើយផ្តល់ទំនុកចិត្តដល់ព័ត៌មាន ដែលមានប្រភពពីភ្នាក់ងារផ្លូវការ ឬមន្ត្រីជំនាញពិតប្រាកដ ជាជាងផ្អើលតតគ្នា តាមការពន្យុះ បញ្ឆោតពីមនុស្សឆក់ឱកាស។ មេរោគកូរ៉ូណាវីរុសប្រភេទថ្មី អាចប្រហែលជាមានទំហំគ្រោះថ្នាក់គួរឲ្យបារម្ភមែន តែអាមេរោគព័ត៌មានមិនពិតតាមបណ្តាញសង្គមនេះ ក៏គ្រោះថ្នាក់មិនណយដែរ។ តោងយើងប្រុងប្រយ័ត្ន!
RFI