ទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន៖ រាជរដ្ឋាភិបាល មិនអនុញ្ញាតឱ្យកើតមាននូវជម្ងឺបដិវត្តន៍ពណ៌ជាថ្មី ដូចឆ្នាំ២០១៣ ឡើយ
ដោយមើលឃើញនូវភាពបរាជ័យលើការដើរទៅសុំអង្វរករបរទេស ឱ្យជួយប្រោះជីវិតនយោបាយឱ្យនៅរស់តទៅទៀតលែងបាន ទណ្ឌិតរត់ចោលស្រុកនិងគូកនដែលនៅសេសសល់ដ៏តិចតួច បានរៀបគម្រោងមកញុះញង់ប្រមូលផ្តុំប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសឱ្យមកស្លាប់ជំនួសខ្លួនវិញម្តង ដោយប្រកាសថាខ្លួននឹងវិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញនៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ខាងមុខនេះ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ទណ្ឌិតរូបនេះនៅតែចិញ្ចឹមចិត្តចង់បានអំណាចតាមរយៈការកេណ្ឌមនុស្សឱ្យមកធ្វើបដិវត្តាន៍ពណ៌ទម្លាក់នាយករដ្ឋមន្ត្រីជាប់ឆ្នោតដដែល។ តើការប្រមូលផ្តុំមនុស្សដើម្បីឱ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជាប់ឆ្នោតចុះចេញពីតំណែងជាការត្រឹមត្រូវតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យឬទេ?
ភាពទាល់ច្រកលើផ្លូវនយោបាយនាពេលចុងក្រោយនេះ បានធ្វើឱ្យទណ្ឌិតរត់ចោលស្រុកងាកមកជ្រើសរើសផ្លូវនៃការចង់ឡើងកាន់អំណាចតាមបែបមិនប្រជាធិបតេយ្យ ដោយយកលេសគេចវេសចង់រួចផុតពីសំណាញ់ច្បាប់ មកជាការភ្នាល់ការកេណ្ឌចំនួនមនុស្ស១លាននាក់ជាថ្នូរឱ្យមានការចុះចេញពីតំណែងរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីជាប់ឆ្នោតដោយស្របច្បាប់ទៅវិញ។ ល្បិចរាក់កំផែលនេះមិនអាចគេចវេសពីចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់របស់សមត្ថកិច្ចបាននោះឡើយ ហើយបើទណ្ឌិតរូបនេះពិតជាហ៊ានធ្វើតាមការប្រកាសរបស់ខ្លួនមែននោះ គុគ និងខ្នោះដៃរង់ចាំស្វាគមន៍ជានិច្ចដូចអ្វីដែលទណ្ឌិតរូបនេះធ្លាប់បានគិតរួចមកហើយថាខ្លួននឹងត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ញាត់គុគយ៉ាងពិតប្រាកដ។
តាមពិត ចេតនានៃការញុះញង់កេណ្ឌមនុស្សឱ្យមានការប្រមូលផ្តុំនេះគឺជាទម្រង់នៃការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ប្រជាជនដែលពួកគេធ្លាប់បានធ្វើកាលពីឆ្នាំ២០១៣ ម្តងរួចមកហើយ ហើយត្រូវទទួលបរាជ័យយ៉ាងអាម៉ាសទៀតផង។ ការដណ្តើមអំណាចតាមបែបបដិវត្តន៍ពណ៌ជាថ្មីបែបនេះគឺជាការដើរឃ្លាតឆ្ងាយពីគន្លងនៃគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ ហើយគឺជារឿងខុសច្បាប់ដែលនាំឱ្យមានគ្រោះមហន្តរាយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ប្រជាជន និងប្រទេសជាតិទាំងមូល។ សម្រែកវិលចូលស្រុកដដែលៗនេះ គឺប្រៀបដូចជាសម្លេងកូនក្អាត់ កង្កែប ហ៊ីង ស្រែកអង្វរមេឃឱ្យបង្អុលទឹកភ្លៀងដូច្នោះដែរ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើមេឃមិនធ្លាក់ភ្លៀងទេនោះ ក្អាត់ ហ៊ីង កង្កែប ទាំងនោះនឹងរត់ចូលពួនសម្ងំនៅក្នុងរូងវិញជាមិនខាន។ យ៉ាងណាមិញ គម្រោងប្រកាសក្តែងៗថានឹងមានប្រជាពលរដ្ឋចេញទៅទទួលខ្លួនរាប់លាននាក់នោះ គឺគ្រាន់តែជាសម្រែកខ្យល់ប៉ុណ្ណោះ ដោយហេតុថា ទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី ដឹងច្បាស់ណាស់ថា បើមកដល់កម្ពុជាពេលយប់ត្រូវចាប់ខ្លួនទាំងយប់ ហើយបើមកដល់ពេលថ្ងៃត្រូវចាប់ខ្លួនទាំងថ្ងៃជាមិនខាន ដូច្នេះ ក្រុមឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់នេះកំពុងស្ទង់មើលសន្ទុះនៃការអូសទាញមនុស្សឱ្យមកស្លាប់ជំនួសខ្លួនជាមុន បើគ្មានប្រសិទ្ធភាពទេ ពួកគេនឹងនៅសម្ងំសុខឯបរទេសជាបន្តទៀតជាមិនខាន។
បទពិសោធន៍នៃការញុះញង់ប្រជាជនឱ្យធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ នៅបណ្តាប្រទេសមួយចំនួននៅមជ្ឈឹមបូពា៍ បានបន្សល់ទុកនូវសង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏រ៉ាំរ៉ៃ និងការស្លាប់ វិនាសព្រាត់ប្រាស់គ្រួសារគួរឱ្យខ្លោចផ្សា ដែលប្រជាជនកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នបានមើលឃើញ និងយល់ដឹងតាមរយៈសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិ ហើយដែលប្រជាជនកម្ពុជាយើងត្រូវជៀសវាងឱ្យឆ្ងាយ។ ដូច្នេះ ប្រជាជនយើងទាំងអស់គ្នាដាច់ខាតកុំជឿតាមការញុះញង់របស់ទណ្ឌិតដែលកំពុងមានទោស អូសទាញបងប្អូនឱ្យទៅការពារទណ្ឌិតរូបនេះពីចំណាត់ការរបស់សមត្ថកិច្ចនោះទេ ប៉ុន្តែ បងប្អូនត្រូវរួមសហការជាមួយសមត្ថកិច្ចក្នុងការចាប់ទណ្ឌិតនេះឱ្យបាន ដើម្បីបញ្ចៀសនូវគ្រោះមហន្តរាយដល់ប្រទេសជាតិយើង។
យើងដឹងហើយថា លោក ហ៊ុន សែន បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដឹកនាំប្រទេស មិនមែនមានអ្នកគាំទ្រត្រឹមមួយលាននាក់នោះទេ ប៉ុន្តែចំនួនអ្នកគាំទ្រគឺជាង៥លាននាក់ឯណោះក្នុងចំណោមអ្នកចេញទៅបោះឆ្នោតជិត៧លាននាក់។ ដូច្នេះ គ្មានហេតុផលណា ដែលទណ្ឌិតរត់ចោលស្រុកមកដាក់លក្ខខណ្ឌភ្នាល់ឱ្យមានការចុះចេញពីតំណែងបែបឆ្កួតលីលានោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់ចំពោះទណ្ឌិតរត់ចោលស្រុក និងគូកន មួយក្តាប់តូចដែលបាន និងកំពុងរៀបគម្រោងធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៍ជាថ្មីនៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ខាងមុខនេះ ពិតជាមិនអាចអត់ឱនឱ្យបានជាដាច់ខាត។
សរុបមក ផែនការកេណ្ឌប្រជាពលរដ្ឋរបស់ទណ្ឌិតរត់ចោលស្រុក ឱ្យមកតវ៉ាដើម្បីឱ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីជាប់ឆ្នោតចុះចេញពីតំណែង នៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ខាងមុខនេះ គឺជាអំពើដែលខុសច្បាប់ទាំងស្រុង ហើយប្រជាពលរដ្ឋយើងគ្រប់រូបមិនត្រូវជឿ និងធ្លាក់ក្នុងការអូសទាញរបស់ទណ្ឌិតឆ្កួតលីលានេះទេ ព្រោះវានឹងនាំឱ្យប្រទេសជាតិមានការបែកបាក់និងអស្ថេរភាពសង្គម។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣មក ការឡើងកាន់អំណាចត្រូវធ្វើតាមរយៈការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសពី ប្រជាពលរដ្ឋ។ រហូតមកដល់អាណត្តិទី៦នេះ រាជរដ្ឋាភិបាលដែលជាប់ឆ្នោតដឹកនាំប្រទេសបានគោរពយ៉ាងខ្ជាប់ខ្លួននូវរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាច្បាប់កំពូលដោយធ្វើការបោះឆ្នោតជាទៀងទាត់រៀងរាល់៥ឆ្នាំម្តង។ការដណ្តើមអំណាចតាមវិធីផ្សេងដែលមានលក្ខណៈជាការធ្វើបដិវត្តពណ៌គឺជារឿងខុសច្បាប់ និងខុសពីការអនុវត្តនូវគោលការណ៍នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយផ្ទុយទាំងស្រុងពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតមិនអនុញ្ញាត្តិឱ្យកើតមាននូវជម្ងឺបដិវត្តពណ៌ ជាលើកទី២ដូចកាលពីឆ្នាំ២០១៣ ដើម្បីបំផ្លាញសុខសន្តិភាព ការអភិវឌ្ឍ និងសេចក្តីសុខសាន្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាដាច់ខាត៕
ដោយ៖ សួន ចំរើន